 ПОЗНАВАТЕЛЬНОЕ Сила воли ведет к действию, а позитивные действия формируют позитивное отношение Как определить диапазон голоса - ваш вокал Игровые автоматы с быстрым выводом Как самому избавиться от обидчивости Противоречивые взгляды на качества, присущие мужчинам Вкуснейший "Салат из свеклы с чесноком" Натюрморт и его изобразительные возможности Применение, как принимать мумие? Мумие для волос, лица, при переломах, при кровотечении и т.д. Как научиться брать на себя ответственность Зачем нужны границы в отношениях с детьми? Световозвращающие элементы на детской одежде Как победить свой возраст? Восемь уникальных способов, которые помогут достичь долголетия Классификация ожирения по ИМТ (ВОЗ) Глава 3. Завет мужчины с женщиной
Оси и плоскости тела человека - Тело человека состоит из определенных топографических частей и участков, в которых расположены органы, мышцы, сосуды, нервы и т.д.
| Паэзія П. Панчанкі. Этапы творчай эвалюцыі.
Пімен Панчанка — пясняр высокага гуманiзму, палымяны абаронца духоўнасцi i маральнасцi жыцця. Жыццёвая i творчая бiяграфiя П. Панчанкi (1917–1995) насычаная падзеямi. Гэта чалавек i творца, якi прайшоў складанымi пуцявiнамi ХХ стагоддзя. Сапраўдная духоўная Радзiма Пiмена Емяльянавiча Панчанкi (хоць нарадзіўся ён у Таліне 23 жніўня 1917 г.) — Бягомльшчына (Вiцебская вобласць), куды ў 1920 г. прыехала яго сям’я. Пімен Панчанка рана выйшаў на дарогу самастойнага жыцця.Пасля Бягомльскай сямiгодкi ён выбраў прафесiю настаўнiка.Закончыў педагагiчныя курсы ў Бабруйску i з 1934 да 1938 г.настаўнiчаў на Магiлёўшчыне. Займаўся самаадукацыяй, завочна вучыўся ў Мiнскiм настаўнiцкiм iнстытуце, якi закончыў у 1939 г. Потым была служба ў армii, удзел у Вялікай Айчыннай вайне. Першыя вершы П. Панчанка надрукаваў у 1934 г. У даваенны час выдаў зборнiкi “Упэўненасць” (1938) i “Вераснёвыя сцягi” (1940). Многiя творы з гэтых паэтычных кнiг адлюстроўваюць тыповы настрой i адчуваннi тагачаснага маладога пакалення: у iх струменяць радасць, рамантычная вера ў чалавечае шчасце, упэўненасць, што заўтрашнi дзень адкрые новыя, яшчэ больш шырокiя далягляды жыцця. Напрыклад, верш «Упэўненасць» Чуваць, як дыша вераснем зара Па ўсёй зямлi, што ў вечаровым дыме, I добра нам маўчаць i пазiраць На родны край вачыма маладымi! Малады аўтар паэтызуе працу, калгасныя буднi i багатыя ўраджаi, вiтае пераўтварэнне рэчаiснасцi, поспехi савецкага будаўнiцтва. За кадрам заставалiся негатыўныя бакi жыцця, яго складаная глыбінная супярэчлівасць, бо традыцыя павярхоўнага аптымiстычнага светабачання тады ўжо моцна ўсталявалася ў лiтаратуры, а да таго ж моладзь успрымала свет i час у ружовым, iдылiчным святле. I ўсё ж у паэзii П. Панчанкi знайшлося месца i вечным, неўвядальным пачуццям. Каханне, радзiма, прырода — вось тыя асноўныя тэмы, на якiх трымаецца яго паэтычны свет i якiя ратуюць ад суцэльнай аднапланавасцi i аднастайнасцi. Вершы “Восень”,“У навальнiцу”. У вершы “Журавы” (1938) паэт гаворыць пра моц i невынiшчальнасць пачуцця радзiмы. I даносiць да нас гэтую думку праз пранiкнёную мелодыку радка, вобразную яркасць слова: Пад залатымi сонечнымi промнямi Не хочацца i птушкам памiраць, I будуць доўга галасамi сумнымi Радзiму жураўлiную гукаць. Па-новаму з вышынi сучаснага дня ўспрымаецца верш “Зубр” (1940), якi ўражвае сваёй iншасказальнасцю i фiласофскай падтэкставасцю. Вобраз зубра ў запаведнiку ўвасабляе няволю, скаванасць духу, i таму падобнага лёсу не жадае зазнаць паэтаў герой, якi iмкнецца абудзiць зубрыную годнасць: Што сталася з табой, магутны бык, Дзе сiлу, спрыт i ваяўнiчасць страцiў? Чаму не ўсхопiшся, як вiхар, на дыбы? За выгляд твой аж сорамна мне, браце. А ведаеш што, зубр, давай-ка уначы... Я памагу... Не бойся, нас не чуюць... Гайда туды, дзе спеў драздоў гучыць, На папарацi мяккай заначуеш. Гэтыя пытаннi, адрасаваныя зубру-маўчуну, i заклiк да свабоды мiжволi ўспрымаюцца як пытаннi да грамадства i народа. У гады вайны муза паэта апранула ваенны шынель. Пімен Панчанка ганарыўся тым, што Янка Купала назваў яго як паэта-франтавiка. Перамогу П. Панчанка сустрэў у далёкiм Iране, сустрэў пасля таго, як пабыў на чатырох франтах, зведаў сапраўдную цану i жыццю i смерцi. Вайна прымусiла iнакш зiрнуць на рэчаiснасць, i пра гэты набыты новы i суровы вопыт П. Панчанка добра сказаў у “Паэме сораму i гневу” (1986): Вайна усiм прачысцiла мазгi: Жыццё i смерць, I праўда, i сумленне Адкрылiся мiж гора i тугi У першародным матчыным значэннi. Зборнiкi “Дарога вайны” (1943) i “Далёкiя станцыi” (1945) — балючая споведзь паэта пра зведанае, перажытае ў вiхуры крывавага грознага лiхалецця. Творчасць П. Панчанкі ваеннага часу — гэта лiрыка суровай праўды, паэзiя надзвычай трагедыйнага гучання. Яго лiрычны герой, поўны мужнасцi i рашучасцi абаранiць родную зямлю, у вершы “Беларусi” (1941) выказвае свой боль i гнеў. Паэт згадвае нашу гiсторыю, гаворыць пра велiчны i няскораны дух беларускага народа i, як некалi Янка Купала, з грамадзянска-публiцыстычным пафасам сцвярджае iдэю свабоды i адраджэння Беларусi: “Пакуль сонца не згасне, // Пакуль свецяцца зоры, // Беларусь не загiне, будзе жыць Беларусь!” Верш “Кожны з нас прыпасае Радзiмы куток...” (1942) пачуццi салдата, якi выйшаў з акружэння i апынуўся ля спаленай роднай хаты. Гэтыя радкi раскрываюць драматызм i пакуты чалавечай душы. З псiхалагiзмам напiсаны i такiя вершы ваеннай пары, як “Сiнiя касачы”, “Будуць вечна сады расцвiтаць...”, “Лес асеннi глуха гудзе...” i iнш. Героiка-драматычны пафас вызначае гучанне балады “Герой” (1943). Салдат здзяйсняе самаахвярны подзвiг: Злосна сказаў: “Уставай, пяхота! Мы не на пляжы, а на вайне”. I лёг на змяiныя скруткi дроту. I дзвесце салдацкiх запыленых ботаў Прайшлi па яго спiне. верш “Курганы” (1943). “Заўтра ранiцай сонца узыдзе крывавае, // Праплывуць над акопамi журавы. // Калi ляжам i мы ў курганы, дык са славаю, // Вось за гэты бяскрайнi прастор баравы”. Знаходзячыся ў Iране, П. Панчанка стварыў вельмы адметны i цiкавы цыкл вершаў “Iранскi дзённiк” (1944–1945). Паэт здолеў перадаць экзотыку i хараство краявiдаў паўднёвай краiны, яскрава паказаць народнае жыццё i побыт. Вершы “На Ардабiльскiм перавале...”, “Сустрэча з бярозай”, “Я ўсё пераблытаў...”, “Бутэлька цынандалi”, “Дождж”, “Дэмавенд, галоўная гара iранцаў”, “Караван” i iнш. Увесь час у думках i снах паэт згадвае вобраз роднай зямлi — “Беларусь... у рамонку i верасе”, “сасновую хату з пахам свежага хлеба i паранага малака”. Далёка, ў зялёнай хваёвай старонцы, Ёсць хата свая ў мяне, пушча i поле, Сваё найсвятлейшае добрае сонца. Я iх прамяняць не згаджуся нiколi. (“Я ўсё пераблытаў...”) Зiмой 1946 г. Пімен Панчанка дэмабiлiзаваўся, вярнуўся ў Мiнск. Ён не ўяўляў свайго жыцця без творчасцi, працаваў шмат i актыўна, стварыў дзесяткi паэтычных кнiг. Працаваў у рэдакцыях часопiса “Вожык”, газеты “Лiтаратура i мастацтва”, узначальваў часопiс “Маладосць”, з’яўляўся сакратаром праўлення Саюза пiсьменнiкаў рэспублікі. Ён стаў народным паэтам Беларусi (1973). Гэта не толькi афiцыйнае званне, але i шырокая вядомасць у народзе. Пiк у творчасцi П. Панчанкi прыпадае на другую палову 50-х — 60-я гг. У гэты час чытач сустрэўся з такiмi яго зборнікамi, як “Кнiга вандраванняў i любовi” (1959), “Нью-Йоркскiя маланкi” (1960), “Тысячы небасхiлаў” (1962), “Пры святле маланак” (1966) i iнш. Яшчэ ў 1962 г. Пімен Панчанка ў сваiм дзённiку зрабiў запiс: “Паэзiя — споведзь веку, прапушчаная праз уласнае сэрца”. Паэзiя П. Панчанкi — гэта гаворка пра самае галоўнае, набалелае, важнае для грамадства. Праўда, якая адкрылася пасля ХХ з’езда партыi (люты 1956 г.), спарадзiла крытычнасць і спавядальнасць, публiцыстычную завостранасць твораў паэта. “Праўда веку! Зрабi нас дужымi...” — так вызначыў сацыяльна-духоўны пафас таго часу П. Панчанка ў вершы “Сумленне” (1964). Творца смела, па-новаму паяднаў палiтыку i гуманiзм, сацыяльнае i маральнае, асабiстае i грамадскае. Ён павёў усхваляваную размову пра сучаснае, мiнулае, лёс чалавека, грамадства, пра неабходнасць вяртання да маральна-гуманiстычных асноў жыцця. Паэт у той час прызнаваўся, што яго “катуюць... памяць i сумленне”. Ён не прымаў аморфнага iдылiчнага гладкапiсу, безаблічнасці, iмкнуўся, каб яго радок увасобiў “пакуты i радасць, праклён i бязлiтаснасць, споведзь...”. “У паэтаў няма забароненай зоны...” — даводзiў мастак слова. У 70–90-я гг. з-пад пяра П. Панчанкі выйшлі кнiгі “Снежань” (1972), “Крык сойкi” (1976), “Вячэрнi цягнiк” (1977), “Лясныя воблакi” (1985), “І вера, i вернасць, i вечнасць” (1986), “Горкi жолуд” (1988), “Высокi бераг” (1993) i iнш. Творчае самавыяўленне П. Панчанкi i ў 70–90-я гг. вызначалася бескампрамiснай праўдзiвасцю, баявiтасцю духу i шчырай спавядальнасцю. Яго паэзiя арганiчна спалучае ў сабе грамадзянска-публiцыстычны, эмацыянальна-тэмпераментны пафас выказвання i пранiкнёны, глыбокi лiрызм. Вершы пра чарнобыль, боль з=за станут роднай мовы.
|
