 ПОЗНАВАТЕЛЬНОЕ Сила воли ведет к действию, а позитивные действия формируют позитивное отношение Как определить диапазон голоса - ваш вокал Игровые автоматы с быстрым выводом Как самому избавиться от обидчивости Противоречивые взгляды на качества, присущие мужчинам Вкуснейший "Салат из свеклы с чесноком" Натюрморт и его изобразительные возможности Применение, как принимать мумие? Мумие для волос, лица, при переломах, при кровотечении и т.д. Как научиться брать на себя ответственность Зачем нужны границы в отношениях с детьми? Световозвращающие элементы на детской одежде Как победить свой возраст? Восемь уникальных способов, которые помогут достичь долголетия Классификация ожирения по ИМТ (ВОЗ) Глава 3. Завет мужчины с женщиной
Оси и плоскости тела человека - Тело человека состоит из определенных топографических частей и участков, в которых расположены органы, мышцы, сосуды, нервы и т.д.
| КОМПЬЮТЕРЛІК ЖОБАЛАУ БОЙЫНША 6 страница
Мезеттік мәзір осы жағдайда екі секциясы болады: ауысым (8.17-ші сурет) ағымдағы редакциялау командасы және ағымдағы редакциялау командасының опциясы Объекттердің топтық редакциялауы жүзеге асыруға болады. Қаламмен бір рет шертуге, және кәдімгі әдіспен редакциялау жасауға ұстап қалады. Екі білікті сызықтардың орын ауыстыруны төменгі мысалды келтірілген. 8.18. суретте орын ауыстыру процесі.
(Бөксеріп, керіп, үлкейту) басқа командалар (Бөксеру) командасы «нүктеге бөксеру» жиі қолданылатын опцияға жеткілікті. Екі жеке көрсетілген нүктелердегі объекті нүктеге бөксеру біртұтас бөледі. Бұл фаскалар немесе (8.19-шы сурет) дөңгелектенулерді ұруда жиі қолданылады.
Команда нақтылы бағыттағы нобайдың бөлігінің созуы үшін керу қолданылады. Суретте 8.20. (сызық) объект таңдаулы нобайдың бір бөлігі басқаға дейін созылудың өнеге көрсеткен.
Қазір керу командасы жеткілікті қолданылады, өйткені оңай қол жеткізетін қаламмен редакциялауда объекттердің ұзындықтарының редакциялау үшін үлкейту қызмет көрсетеді немесе орталық доғалардың бұрыштары. Келесі опцияларда болады: - нақтылы шамаға өзгеріс (мм-де) - салыстырмалы шамаға өзгеріс (%) - динамикалық өзгеріс - ортақ ұзындықтың тапсырмасы (мм-де) «Тазарту» инструменті
«Тазарту» инструменті редакциялау процесінде туындайтын және жинақталатын қажетсіз заттардан сызбаны тазарту үшін қолданылады. Тазарту –қауіпсіз процедура, ол қолданылатын обьектілерге зиянын тигізбейді, бірақ оны ұзақ уақыт редакцияланатын ірі сызуларға пайдаланған жөн. «Тазарту» инструменті негізгі мәзірден шақырылады: («Файл-Утилиттер-Тазарту»). Оның мәні былай көрсетіледі: «Тазарту» сызуда қолданылмаған обьектілерді анықтауға сызуды сканерлейді.Ондай обьектілерге: -сызудағы бар, бірақ ешқашан қолданылмаған блоктарды анықтау; -ешқандай обьектіні қамтымайтын қабаттар; -сызуда қоланылмаған мәтіндік стилдер; -сызуда қолданылмаған көлемдік стилдер; -басқа да обьектілер(сызықтар типі, майда сызықтар типі, жазудың стилдері, формалары). «Тазарту» инструментін шақырған кезде 10.1 суретте көрсетілген диалог терезеесі шығады.Ағшқа ұқсас тізімде жоюға болатын обьектілер болады.(суретте көрсетілген мысалда блоктардың үш формуласы анықталған).Элементтердің әрбір категориясын бірден, немесе қажетті элементтерді таңдауға және жоюға болады.
Таңдалған элементтерді жойғаннан кейін сызу қайтадан көшіріледі, өйткені блоктарды жойғаннан кейін олардың орнында жойылған блоктар еншілес болатын блоктардың жаңа тізімі пайда болуы мүмкін. Сызбаны тазартуды дұрыс жүргізу керек, өйткені кейін қажет болатын элементтер жойылып кетуі мүмкін.Егер бір аптаның ішінде бірдей сызуды бірнеше рет редакциялайтын болса,онда блоктардың көптеген сипаттамалары жинақталады.
Сызуларды дайындау және шығару Кескіндік экранды қолдана отырып Autocad-та сызуларды сызу идеологиясы. Autocad-та сызбаларды сызудың екі принциптік тәсілі бар. Бұрынғы версиямен жұмыс істейтін пайдаланушылар,конструкцияны парақта орналастыру масштабында сызуға үйренген.Одан кейін кескіндер кеңістікте жинақталып, қажетті форматтың штампының ішінде сызылып басып шығарыла бастады.Егер сызуда бірнеше парақ болатын болса, онда оларбірі бірінен алшақ кеңістікке салынатын болды.(11.1 сурет).
Бұл жол түсінікті және қарапайым, бірақ әртүрлі сыз түрлерінде іртүрлі масштаб қолдланылуымен ыңғайсыз және көлемдерді қайта есептеуге және фрагменттерді қайта масштабтауға тура келетінімен қолайсыз. 2000 версиясынан және одан жоғарғы версиялардан бастап, Autocad сызуды сызудың жаңа механизмі енгізілді.Бұл механизм»үлгіә кеңістігі», «парақ кеңістігі», «кескіндік экран», «ассоциативтік көлемдер»сияқты ұғымдарды қолданады. Ең алдымен сызуды бұлай сызу тәсілі барлық жағдайға сәйкес еместігін айта кету керек.Бірақ ол машина жасаушыларға және механиктерге жарамды, ал құрылысшыларға шектеулі. КД жобалау және кескіндеуді келесі кезеңдерге бөлуге болады: 1. 1:1 масштабта конструкцияның моделін кеңістікте жобалау. Бұл кезеңде конструкция жобаланады және оларға түсіндірме ақпаратын және көлесдерін енгізбей түрлерінің қажетті саны құрылады.Сызу түрлері модельдер кеңістігінде еркін орналастырылады. 2. Шаблоннан негізгі жазбасы және штампы бар қажетті форматтың жаңа парақтардың қажетті саны жасалады. 3.Әрбір парақта сызу түрлерін білдіретін (видовый экран) кескіндік экрандар жасалады.Әрбір кескіндік экранға көрстеу масштабы мен басқа да параметрлер орнатылады. 4. Кескіндік экрандар параққа салынып, белгіленеді. 5. Парақтың бетінетүрлерге байланысты көлемдер салынады, және кескіндеудің қалған элементтері де салынады. 11. 2 а суретте сызу моделі берілген, ал 11.3б суретінде –осы модель(үлгі) бойынша салынған екі парақ көрсетілген.
Кескіндеудің бұл тәсілінің артықшылықтарына: -жобалаудың ыңғайлылығын; -параққа сыз түрлерін салудың жеңілдігі; -көппарақты құжаттардыұқыпты көрсету; -басып шығаруға ерекше настройканы сақтау мүмкіндігін жатқызуға болады.
Модель мен парақтың кеңістігі Модельдің кеңістігі деп, конструкцияны жобалауға арналған сызу аймағын атайды.Оның көлемі барлық бағыттарға да шектелмейді.1:1 масштабтағы ірі көлемді алшақ конструкцияларды салу кезінде сызуды ауыстыру кезінде ауыстыру шегіне жететін жағдай туындауы мүмкін.Бұл жағдайда ВСЕРЕГЕН («Түр-барлығын регенерациялау») командасын пайдаланған жөн.Бұл команда барлық обьектілерді қайта қалыпқа келтіреді, сызудың «шектерін» кеңейтеді. Модельдер кеңістігнрде конструкцияны 1:1 масштабында оның габариттеріне қарамастан сызу ұсынылады. 11.3 суретте бұйымның сызуының моделі көрсетілген.Негізгі түрлері бірі біріне қатысты бағытталған, ал орнықты жерлері еркін орналасқан.Барлығы 1:1 масштабында орындалған.Келесі пунктілерде бұл сызуды кескіндік экранды көрсету арқылы ЕСКД бойынша кескіндеу көрсетілетін болады.
Прақтың кеңістігі(беті) деп, шығаруға арналған сызу аймағы аталады.Оның ерекшелігі болып, парақтың кеңістігінің 1мм, теория тұрғысынан басып шығаратын құрылғының парағындағы 1мм тең болуы тиіс. Практикада барлық азформатты притерлердің басып шығару өрісі бар екені анықталған.Сондықтан басып шығаруда біршама ауытқулар болады.Әдетте ол 5-8 пайыздан аспайды. Кескіндік экран
КЭ парақтағы модельдің фрагментін көрсетеді.Әрбір кескіндік экран үшін, көрсету масштабын қайта орнату керек.КЭ шын мәнінде парақтағы сызу түрлерінің шепктреі болып табылады.Кескіндік экрандардың екі типі болады: тікбұрышты және еркін формадағы. тікбұрышттыКЭ қолданылуы қарапайым, ал еркін формадағы Кэ конструкция алшақ немесе парқтың қандай да бір элементін ию қажет болатын ерекше жағдайларда қолданылады, мысалы, штамп. КЭ жасау және басқару КЭ» панелінде көрсетілген инструменттер арқылы жүргізіледі.Бұл панелде КЭ арналған масштабты көрсететін өріс болады. Моделі 11.3 суретте көрсетілген конструкцияға қажетті сызу парағын жасауды қарастырамыз.Штампы бар және негізгі шаблоннан негізгі жазбасы бар жаңа парақ салу үшін, «Модель» қосымша бетті тышқанның оң жағымен басып, контектілік мәзірден «Шаблон бойынша» таңдау қажет.Одан кейін рамкаларды қамтитын шаблонды көрсету керек және тиісті форматты таңдау қажет.Сызуда «Модель» және Layout» қосымша бетінен басқа,АІ-rop жаңа қосымша бет пайда болады.
«Autocad 2004 rus» курсына әдістемелік нұсқаулықтар
Прақтың кеңістігінде координаталар жүйесі үшбұрышты білдіретініне көңіл аударыңдар.(11.5 сур.).Сонымен қатар парақтың кеңістігіне өту кезінде қалып жолындағы индикатор «Параққа» ауысады.Парақта негізгі түрін жасауға «Көпбұрышты кескіндік экран» функциясы, ал қосымша түрлерді салу үшін-«Бір кескіндік экран» қолданылады.Жаңа кескіндік экранды жасағаннан кейін оған автоматты түрде барлық модель енгізіледі.(11.6а сурет).Тиісті КЭ көрсетілетін модель фрагментін нақты анықтау үшін, КЭ арқылы модельге уақытша өткізу тәсілі қолданылады.(11.6 б).Сол КЭ моделіне өту кезінде қалып жолындағы индикатор «Модель» ауысады және алКЭ қалың сызықпен сызылады.КЭ моделіне өту кезінде КЭ контурының ішінде тышқанның сол жақ бөлігін екі рет басу арқылы, немесе «Модель-Парақ» индикаторын қайта ауыстыру арқылы орындалады.Парақтың бетіне қайта өзгерту осылайша жүзеге асырылады.КЭ модельге өту кезінде оның шектері қалың сызықпен сызылатынына және координаттардың өзгеретініне де көңіл бөліңдер.
Кескіндік экран базасында жаңа түрді жасау процедурасы былай көрсетіледі:
Командалардың бірін пайдалана отырып,КЭ жасау(мысалы,»Көпбұрышты КЭ»)КЭ контурларысызба түрінің шектерін сызып көрсетуі тиіс. Жасалған КЭ модель кеңістігіне өту және панорамалау(тышқанның ролигін басу) және роликті айналдыру арқылы модельдегі қажетті фрагментті табу.
Парақтың кеңістігіне өту, кескіндік экранды бөліп көрсету және «Кескіндік экран» панелі немесе «свойства» инструменті арқылы тиісті КЭ көрсетудің нақты масштабын орындау.(11.7, 11.8 суреттер). КЭ свойствасынан «Блоктанғанды көрсету» параметрін табу және оның мәнін»Иә» ауыстыру.Бұл арық қарай сол КЭ модельді көрсету параметрлерін ауыстыруына тыйым салады.Бұл сызбаны қозғау кезінде оның көлемдерінен ауытқудан сақтайды.
«Autocad 2004 rus» курсына әдістемелік нұсқаулықтар
11.3 сур. Көрсетілген модель үшін, кескіндік экрандарымен барлық қажетті сызба түрлері үшін А1 парағы 11.9 сур. көрсетілген.Суреттебарылқ КЭ сызып көрсетілген.
Негізгі КЭ «Көпбұрышты КЭ», ал қалғаны -«Бір кескіндік экран командасы арқылы жасалады.Кескіндік экрандар бірінің үстіне бірі толық немесе бөлшекті салынуы мүмкін.КЭ шектері басып шығарылмас үшін, оларыд басып шығарылмайтын қабатқа орнластыру керек.
Байланысты көлемдер
Кескіндік экранмен жұмыс жасау кезіндегі маңызды құралы болып,олардың байланысты көлемдері табылады.Олардың ерекшелігі парақ бетіне бұрын салына отырып, оларкөлемнің нақты шамаларын көрсетеді.Мысал ретінде кескіндеудің әртүрлі масштабымен екі кескіндік экрандағы парақта көрсетілген бірдей бөлшекті аламыз.11.10 суретте модельдің түрі көрсетілген, ал 11.11. сур.-осы модельдің екі кескіндік экраны бар А3 форматындағы сызба парағы көрсетілген.Сол КЭ көрсету масштабы 1:1, оң-2:1
Жасалған көлемдер байланысты болулары үшін, екі шарт қажет: 1.Көлемдер КЭ арқылы көрінетін модельдің нүктесіне байланысуы тиіс. 2. Autocad настройкаларында тиісті операция қосылуы тиіс(Сервис-Икемдеу (Настройка)-Пайдаланушылар операциясы)
Басып шығару Autocad сызбаларын басып шығару олардың қандай жолмен жасалғандарына байланысты.Бұл жұмыста сызба парақтарының кескіндік экранды пайдалану арқылы кескіндеу тәсілі қарастырылғандықтан басып шығару процесі дәл осындай сызбалар үшін қарастырылатын болады.Егер сызбалар КЭ жоғарыда аталғанг технологиясын пайдаланбастан модельдер кеңістігінде орындалған болса, онда басып шығару параметрлері біршама ерекшеленеді. Көлемдер мен түсіндірмелі мәтнді қойғаннан кейін біздің парағымыз басып шығаруға дайын болады.(11.12 сур.).Басып шығармас бұрын қабаттамалардың ерекшеліктерін бір қарап шыққан дұрыс, оның ішінде: -Әр қабатқа әртүрлі түс; Әртүрлі қабатта сызықтардың қалыңдықтары әртүрлі; Әр қабатта сызықтарды сызылу типі әртүрлі. Басып шығарудың дұрыстығын бақылауға мүмкіндік беретін негізгі құрал болып,алдын ала қарау табылады. Басып шығару диалогы екі бөлікке бөлінеді: 1.Басып шығару құрылғысын қалыпқа келтіру; 2.Осы құрылғыдағы тиісті парақты бюасып шығаруды қалыпқа келтіру.Қалыпқа келтіру диалогы 11.13 сур. көрсетілген.
«Autocad 2004 rus» курсына әдістемелік нұсқаулықтар «Плоттер конфигурациясы» секциясында басып шығару құрылғысы таңдалады.Плоттердің күйін дұрыс келтіру үшін, «Плоттер параметрлерінің редакторы» болады.Бұл диалог 11.14а сур.келтірілген. «Форматтардың тізімін шектеу» настройкасына гназар аударыңдар(11.14б)-бұл қағаз көлемдерінің тізімінен қолданылмайтын типтерін алып тастау үшін қажет, мысалы, «ARCH», « ANSI», « ISO» В1-В4 және басқалары.Бұл фильтрді кеңформатты плоттерде А1 және А2 форматтары басылып шығатындай, ал А3 және А4 форматтары лазерлік принтерде шығарылатындай етіп келтіру керек.
Шығару құрылғысын қалпына келтіру икемдеу (настройка) диалогына қайта ораламыз.(11.13 сур).»шығару стилдерінің кестесі» секциясында Autocad графикалық обьектілерінің түстеріне сәйкес кесте және қағазға шығарылатын түс таңдалады. «Monochrome.ctr-бұл кез келген түсті қара түспен шығаратын стандартты кесте.Келесі «Шығару параметрлері» қосымша бетінде (11.15) нақты парақты шығару настройкасы көрсетілген. «Парақ форматы және бірлік» секциясында шығарылатын қағаздың форматы таңдалады.»Сызбаның бағдары» секциясында шығарылатын фрагмент таңдалады. Сызба парағын көрсету үшін «Рамка» құралын қолдану ұсынылады.Шығарылатын аяны және парақтың форматының көлемін және оның бағытын көрсеткеннен кейін «Шығару масштабы секциясында «Енгізу» таңдалғанына және шығарудың 1мм сызбадағы 1мм тең арақатынасы сақталғанын тексеру керек.Ірі сызба парақтарын шағын форматтарда шығаруда графикалық обьектілердің қосылып кетпесі үшін, «сызықтардың көлемін масштабтау» опциясын пайдаланған жөн.
Барлық сызбаларды орындағаннан кейін олардың дұрыстығын тексеру керек.Оған «Толық көру..» функциясы қолданылады.11.16а сур. сызба парағының форматы мен плоттер қағазының форматы сәйкес келмейтін жағдайы, ал 11.16 б. сур. (А1) ірі форматтың парағы (А4) шағын форматында шығарылатын жағдайда «сызықтардың көлемін масштабтау» опциясы қосылмаған жағдайдың мысалдары берілген.
Білім алушылардың зертханалық жұмыс тапсырмалары
Модуль және емтихан тапсырмалары
Курстық жұмыс тапсырмалары Қолданылатын негізгі әдебиеттер тізімі 1. CREDO «Программный комплекс обработки инженерных изысканий, цифрового моделдирование месности, проектирование автомобильных дорог и генпланов», Том А, общие сведения, Минск 1999 г. 2. «CREDO_DAT – Система камеральной обработки инженерно-геодезических работ», книга 1 «Инженерно-геодезические и землеустроительные работы», Минск 1999 г. 3. «CREDO_GEO Объемная геологическая модель месности», книга 2 «Руководство Пользователя», Минск 2000 г. 4. «CAD_CREDO – Система проектирования автомобильных дорог», книга 1 «Руко-водство Пользователя», Минск 2000 г. 5. «Система камеральной обработки инженерно-геодезических работ», книга 2 «Подсистема обработки линейных изысканий», Минск 1999 г. 6. Практическое задание по использованию комплекса CREDO. «Оброботка данных, вводимых с клавиатуры при использовании рукописных журналов и схем», Минск 2001 г. 7. Практическое задание по использованию комплекса CREDO.«Обработка инженерно-геологических изысканий в системе CREDO_GEO», Минск 2000 г. 8. Практическое задание по использованию комплекса CREDO. «Проектирование горизонтальной и вертикальной планировки участка под задание в системе CREDO MIX», Минск 2001 г. 9. Практическое задание по использованию комплекса CREDO. «Организация безбумажной технологии с использованием комплекса CREDO», Минск 2000 г. 10. Маслов А.В., Гордеев А.В., Батраков Ю.Г. Геодезия. Учеб.пособие для вузов. Изд. 4, перераб. и доп.–М.:Недра, 1980. 616 с.
Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті Компьютерлік жобалау бойынша қосымша білім беру орталығы CREDO DAT жүйесінде инженерлі-геодезиялық мәліметтерін өңдеу үшін арналған әдістемелік нұсқауы Қолмен жазылған журналдар мен схемаларды қолдану барысында пернетақта арқылы еңгізілетін мәліметтерді өңдеу Қызылорда, 2013 жыл Құрастырғандар: Жақапбаева Г.А., Сүлейменова Ж.Д. Мазмұны
КІРІСПЕ Әдістемелік нұсқау CREDO_DAT жүйесінің бастауыш Пайдаланушыларына арналған. Жүйеде жұмыс атқару үшін каталогтар мен файлдарды жасау, көшіру және сақтау жөніндегі іс-әрекеттерін білу қажет. CREDO кешенінің әдістерімен инженерлі-геодезиялық мәліметтерін өңдеу ерекшеліктерін оқу және жаттығу ретінде қарастырылған клавиатура арқылы енгізілген мәліметтерді өңдеу негізінде CREDO DAT жүйесінде жұмыс жасаудың қажетті біліктілігін қалыптастыру – әдістемелік нұсқаудың мақсаты болып табылады. Пайдаланушы типтік тапсырманы орындау барысында келесі негізгі сұрақтарды шешу арқылы CREDO_DAT жүйесіндегі жұмыс атқару ерекшеліктерін игереді. - Мәліметтерді енгізу - Мәліметтерді өңдеу - Өңдеу нәтижелерін экспорттау - Шығарылатын құжаттамаларды шығару & (HELP) көмегімен және түсініктемені қолдану ұсынылады. НЕГІЗГІ МАҒЛҰМАТТАР & CREDO_DAT (Инженерлік геодезия) жүйесі жер қоймасын барлаудағы инженерлі-геодезиялық мәліметтердің камеральдық өңделуін автоматтандыру үшін, өндірістік және азаматтық объектілердің инженерлік ізденістерінде, құрылысты және кадастрды геодезиялық тұрғыдан қамтамасыз ету үшін арналған. CREDO DAT жүйесі арқылы өлшеулерді көп таралған электрондық құралдардың форматтарынан алуға, сонымен қатар мәліметтерді қолмен енгізуге болады. Осы жүйе геодезиялық торларда және тахеометриялық түсірісте өлшеулерді өңдеуге, мәнді қателерді анықтап талдауға, биіктік негіздемелердің пункттерін теңестіруге, т.с.с. мүмкіншіліктерін береді. БАСТАПҚЫ МӘЛІМЕТТЕР Бастапқы мәліметтер ретінде «Теодолиттік жүрістер ведомосі» немесе «Теодолиттік жүрістің схемасы» ұсынылады. Өзіңіздің қалауыңыз бойынша осы бастапқы далалық ақпараттардың біреуін таңдап алуға болады. Өлшеулердің мәліметтерін өңдеу әдістемесін CREDO_DAT жүйесінде игеру мақсатында теодолиттік жүрістің теңестіруін жаттығу ретінде қарастырылады.
Теодолиттік жүрістер ведомосі
Ескерту: Ведомостта теңестіруге дейінгі пункттердің координаталары берілген. |
