Блиц - тест тапсырмалары: 5 1. АВ бағытыменжердің 4 профилі көрсетілген. Олардың қайсысы дұрыс? 1. 1 2. 2 3. 3 4. 4 2.АВ=500м и АС=2250м сызықтарының еңістігін анықтаңыз 1. 10 и 10мыңдық 2. 5 и 50мыңдық 3. 8 и 10мыңдық 4. 5 и 10мыңдық 3.1 и 2 нүктелерінің биіктік белгілерін анықтыңыз, 1 нүктесі тұйық горизонтальдың ішінде орналасқан. 1. 5 и 8м 2. 25 и 28м 3. 8 и 5м 4. 28 и 25м 4. АВ бағытыменжердің 4 профилі көрсетілген. Олардың қайсысы дұрыс? 1. 1 2. 2 3. 3 4. 4 5. АВ бағытыменжердің 4 профилі көрсетілген. Олардың қайсысы дұрыс? 1. 1 2. 2 3. 3 4. 4 6. АВ бағытыменжердің 4 профилі көрсетілген. Олардың қайсысы дұрыс? 1. 1 2. 2 3. 3 4. 4 Глоссарий Жербедері , рельеф (фр. relіef, лат. relero — көтеремін деген сөзінен шыққан) — жер бетіндегі құрлықтардың, мұхиттар мен теңіздертүбінің тілімденген пішіндерінің жиынтығы. Жердің бедері және оны пландар мен карталарда бейнелеу Жер бетіндегі таулардың, сайлардың, жота-ойпаттардың жинагын жердің бедері дейді. Интерполяция - математикалық статистикада шаманың қайсыбір белгілі мәндері арқылы оның аралық мәндерін табу. Интерполяциялау сандық жәнеграфиктік болып ажыратылады. Бақылаусұрақтары. 1.Жер бедері дегенімізне? 2.Жер бедерінің қандай пішіндері болады? 3.Горизонталдар, бергштрих, ылди құламалары, еңістік дегеніміз не? Жұмыстың тiркеуiне талаптар Нәтиже қара түстi (немесе гельнiң) шариктi қаламымен А4 пiшiмнiң жеке парақтарында ресiмдейдi. Есептеулер және принциптiк схемалардың (сұлбалардың) шешiмі келтіріледі, берілген сызбаларды орындау Парақтың жоғарғы бөлiгiнде лабораториялық жұмыстың атауы бар тақырып жазылады. ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС №6 Тақырып:Теодолит Жұмыстың мақсаты–теодолит аспабымен танысу Тапсырмалар. 1.Аспаптың құрылысы 2.Аспапты нүктеге центрлеу 3.Аспаптың деңгейін келтіру 4.Аспап арқылы жазық бұрыштарды санату Материал мен құрал-жабдықтар:теодолит,штатив,буссоль Жұмыстың мазмұны. Негізгі ерекшеліктері: - шкалалы микроскоптың көмегімен лимбаның бір жағынан түсіріледі; - кіші массасы және көлемі; - тұғырықтағы оптикалық центрирдің көмегімен нүктенің үстінен теодолитті центрлеудің мүмкіндігі; - дүрбі барысында деңгейдің көмегімен нивелирлеуді орындау мүмкіндігі. Көру дүрбісі екі шетінен зенит арқылы аударылады. Оны нысанаға фокустау кремальераның 1 айналуымен іске асырылады (10-сурет). Диоптрлық сақинаның 11 айналуында жіптер торы бейнеленуінің айқын көрінісіне дейін көру бойынша окулярды орнатады. Жіптер торының екі жазық қысқа штрихының жоғарғы және төменгі қиысулары жіптік қашықтық өлшеуішке қатыстығында жатыр.  1 - кремальера; 2 – дүрбінің бекіткіш винті; 3 - микроскоп окуляры; 4,16 - көздеуіш; 5 – жарықтағыш айнасы; 6 - колонка; 7 - тұғырық; 8 – лимбты айналдырудың бұрамасы; 9 – алидаданың бекіткіш винті; 10 – жөндеу винті; 11 – окулярдың диоптрлық сақинасы; 12 - қалпақша; 13 –алидада барысындағы деңгейі; 14 – алидаданың көздегіш винті; 15 – көздегіш дүрбісінің винті Сурет 10. 4Т30П теодолитінің сұлбасы Көру дүрбісінің корпусы колонканың 6 лагерінде орнатылған горизонталды осьтің біртұтастығын көрсетеді. Коллиматорлы көздеулер 4, 16 нысананы дөрекі көздеуге арналады. Көздеуді пайдалану барысында көз одан 25...30см алшақтықта болуы қажет. Горизонталды жазықтықтағы затқа көру дүрбісін дәл көздету алидаданы винтпен бекіткеннен кейін 9 көздегіш винттің 14 көмегімен іске асырылады, вертикалды жазықтықта – винтті бекіткеннен 2 кейін жүреді. Жазық және тік шеңберлер10 арқылы бөлінген. Жазық шеңбер 0-ден 359-ға дейін, ал тік шеңбер секторлық 0-ден 75-ке және -0-ден -75-ке дейін болады. Екі шеңбердің де штрихтары мен сандары микроскоптың көру өрісінен беріледі, оның окулярын 3 диоптрлық сақинаның айналу шкаласының айқын бейнеленуінің пайда болуына дейін көзбен бекітеді. Шеңбер бойынша есепті микроскоптың сәйкес шкаласы бойынша алынады. Айнаның 5 бұрылысы мен көлбеулігі көру өрісін оптималды жарықтандыруға жетеді. Тәсілдер арасындағы жазық шеңбердің учаскелерін қайта қоюды айналу осінің бойына оны қысқаннан кейін бұрағышпен 8 бұрайды. Комплектіге кіретін деңгейді нивелирлеуді орындау барысындағы жазық көру дүрбісінің көздеу осін орнату үшін коллиматорлық көздеудің 4 орнына теодолиттің көру дүрбісін орнатады. |