МегаПредмет

ПОЗНАВАТЕЛЬНОЕ

Сила воли ведет к действию, а позитивные действия формируют позитивное отношение


Как определить диапазон голоса - ваш вокал


Игровые автоматы с быстрым выводом


Как цель узнает о ваших желаниях прежде, чем вы начнете действовать. Как компании прогнозируют привычки и манипулируют ими


Целительная привычка


Как самому избавиться от обидчивости


Противоречивые взгляды на качества, присущие мужчинам


Тренинг уверенности в себе


Вкуснейший "Салат из свеклы с чесноком"


Натюрморт и его изобразительные возможности


Применение, как принимать мумие? Мумие для волос, лица, при переломах, при кровотечении и т.д.


Как научиться брать на себя ответственность


Зачем нужны границы в отношениях с детьми?


Световозвращающие элементы на детской одежде


Как победить свой возраст? Восемь уникальных способов, которые помогут достичь долголетия


Как слышать голос Бога


Классификация ожирения по ИМТ (ВОЗ)


Глава 3. Завет мужчины с женщиной


Оси и плоскости тела человека


Оси и плоскости тела человека - Тело человека состоит из определенных топографических частей и участков, в которых расположены органы, мышцы, сосуды, нервы и т.д.


Отёска стен и прирубка косяков Отёска стен и прирубка косяков - Когда на доме не достаёт окон и дверей, красивое высокое крыльцо ещё только в воображении, приходится подниматься с улицы в дом по трапу.


Дифференциальные уравнения второго порядка (модель рынка с прогнозируемыми ценами) Дифференциальные уравнения второго порядка (модель рынка с прогнозируемыми ценами) - В простых моделях рынка спрос и предложение обычно полагают зависящими только от текущей цены на товар.

ЖС диагностикалык критерийлері (Н.Г.Гусева, 1975)





 

Негізгі белгілері Қосымша белгілері
Перифериялык
Терінің склеродермиялық өзгерісі Рейно синдромы Буын-бұлшыкет синдромы Остеолиз Кальциноз Тері гиперпигментациясы Телеангиэктазиялар Трофикалық бұзылыстар Полиартралгия Полимиалгия, миозитгер
Висцералдық
Базалды пневмофиброз Үлкеношакты кардиосклероз Асқазан- ішектін. склерозды бұзылыстары Склеродермиялықжедел нефропатия   Лимфоаденопатия Полисерозит Созылмалы нефропатия Полиневрит ОЖЖ бұзылыстары

байланысты терінің түрлі жерінде орналасқан некроздар болатыны тән. Тері құрғақтығы, оның түлеуі, кей жерінің пигменттенуі не пигментсізденуі (дисхромия) байқалады. Кейде шел қабатының кальцинозы дамып, ұзақ уақыт жазылмайтын ашық жара пайда болады. ,*" Барлық аталған симптомдар көрінісін пойкилодермия дейді.

Барлық ауруларда дерлік ауыз қуысы (хейлит, гингивит, стоматит), сирек тыныс жолдары, көз, қынаптың шырышты қабаттарының бұзылысы орын алады.Полиартритпен қатар полиартралгиялар да байқалады. Олар симметриялы, ірі және кіші буындарда дамиды, ағымы жедел бола қоймайды.

ДМ-тің басты ерекшелігі — бұлшықет бұзылыстары. Ауруға, әдетте, диффузды, симметриялы түрде аяқ, бел, қол, кеуде бұлшықеттерінің проксималдық топтары шалынады. Мимика, көру, жүту және тамақ шайнауды қамтамасыз ететін еттер де, аурудан тыс қалмайды. Бұлшыкеттер әлсіздігінен кейде науқас бала мүлдем қозғала і алмай қалады, жүлуы қиындайды; ас мұрыннан шығады, ол өкпеге түссе, пневмония дамуы мүмкін; дизартрия, дауыс бітіп қалуы - афония байқалады. Кеуденің дем алу экскурсиясы азаяды. Ет босандығына қоса миалгиялар қабаттасады. Бұлшықетті ұстап қарағанда оның қамыр тектес, болбырлығы, кей жерінде ошақты қатаюлары бары сезіледі. Бұлшықеттердің гипотрофиясы мен кальцинозы дамиды, кейін сіңірлік контрактура мен мүгедектік орын алады.

Бұлшықеттер бұзылысы электромиограммада (еттердің электропо-тенциалының кемуі) дәл анықталады. Бала ДМ-нің жиі клиникалық сипаты — тыныс жүйесінің бұзылысы. Демалуға қатысты бұлшықеттер мен диа-фрагма бұзылысына байланысты тыныс тапшылығы, аспирациялық бронхо-пневмония дамиды. Өкпе желдетілуінің кемуі, қанайналысының нашар-лауы кеселдің қызу кезінде ателектаз, бронхо не интерстициалдық пневмония дамуына қолайлы жағдай туғызады. Өкпелік синдром көп жағдайда құрғақ не экссудативті (сүйығы аз) плевритпен қабат жүреді.

Жүрек бүзылысы — диффузды не ошақты миокардит жэне миокардиодистрофия түрінде білінеді. Эндокардитте дамуы мүмкін. Ол кейде қақпақшаларда органикалық ақау қалдырады. Перикардит те кездесуі ықтимал. Кейде коронарит дамып, миокард инфарктына экеледі.

Нерв жүйесінің бүзылысы диффузды васкулитке байланысты. Орнына қарай орталық және шеткі нерв жүйесінің бүұылысы энцефалит, менингоэнцефалит, ми қыртысы не оның астындағы кұрылымының фокалды өзгерісі, хорея тәрізді гиперкинез, эпилепсия т.б. түрінде байқалады. Кейде бассүйек - ми нервісінің бұзылыстары білінеді (көбінесе көру, көз қозғау, үштік нервтердің қабынулары). Сезімталдық бұзылысының түрлі варианттары кездесуі мүмкін: гиперестезия, гипостезия мен парестезия.



Асқазан - ішек жолдарының бұзысы кеселдің клиникалық көрінісінің ауырлығына сай болады. Әсіресе бұл эзофагит, гастродуоденит, энтероколит белгілерімен білінеді.

Бүйрек, әдетте, ауруға шалына қоймайды. Протеинурия, микрогематурия мен цилиндрурия көрінуі сирек, олар бүйрек жұмысының өзгеруінсіз байқалады.

Аурудың басқа көріністерінен тұрақсыз қызыну реакциясы — субфебрилитет байқалады. Ауруға үдемелі жалпы дистрофия өте тэн.

Нормохромды анемия, лейкоцитоз, кейде лейкопения байқалады. ЭТЖ жоғарылауы кесел ағымының жеделдігін көрсетеді.

Өршіген ДМ көрсеткіші: қанда ферменттер (КФК, АДГ, АСТ мен АЛТ, альдолаза) мен креатин, альфа — 2 жэне гамма - глобулиндер фракциясының жоғарылауы, серомукоид пен ДФА көрсеткішінің артуы, креатинурия. Иммуноглобулиндер мөлшері, әсіресе О -класы, аздап көтеріліп, комплемент титрі төмендейді. Өте сирек жағдайда АНФанықталып (төмен титрде), бірен - саран ЬЕ клеткалары табылуы мүмкін.

Ағымы:ДМ-тің жедел, созылыңқы және біріншілік созылмалы ағымдарын ажыратады. Аурудың өршу дэрежесін үш сатыға айырады. Жедел ағымында жоғары белсенділік, кеселдің ауыр, көп жүйелі клиникалық көрінісі жылдам дамиды (3-6 апта ішінде).

Созылыңқы ағымына төмен белсенділік тэн, негізінен бүзылысқа тері мен ет қатысады, оларға кальциноз қабаттасуы мүмкін.

Ағым түріне қарамай, аурулардың біразында ДМ-тің жедел кезеңі ұзақ ремиссияға алмасады, бірақ кейде толқынды не үздіксіз рецидивті түріне кешеді. Сирек жағдайда ауру ағымы үдемелі жылдамдап, емге бой бермей, летальды нэтижемен бітеді. Жедел жэне созылыңқы ағымы кейін, шамамен 3 жылдан соң, кеселдің созылмалы түріне ауысып, ремиссия жэне рецидивтермен байқалады.

Диагнозы:Бала ДМ-нің негізгі диагноздық шарттарына жататындары: параорбиталды көкшіл эритема, кейде ісіну мен «ДМ көзілдірігі», буынның жазылатын жағындағы терінің атрофиялық бүзылысы; бүлшықеттердің, көбінесе проксимальды топтардың, симметриялы бүзылысы (әлсіздік, ауыру, ісіну, гипотрофия) жэне бүған жүтқыншақ, көмей еттерінің араласуы. Диагноздың қосымша шарттарына түсініксіз температуралық реакция, енжарлық, анорексия, салмақ жоғалту, пойкилодермия, тері және шел қабатының жайылмалы ісінулері, тамырлық стаз, некроздар; шырышты қабат бұзылыстары; сіңірлік - еттік контрактура, артралгиялар, миокардит, шеткі жэне ОНЖ -нің бұзылыстары т.б. жатады. Кесел белсенділігіне баға беруде мэнділері: қанда ЛДГ, КФК, АСТ, АЛТ, альдолаза көрсеткіштерінің жоғарылауы, диспротеинемия, ЭТЖ жоғарылауы, гиперкреатинурия. Диагнозды түпкілікті етуге ЭМГ жэне тері мен бұлшықеттерді морфологиялық зерттеу қорытындысы көмектеседі.

Ажырату диагнозы:ДМ-тің ажырату диагнозын дэә»некер тіндерінің басқа жүйелі ауруларымен жүргізу керек. Бет эритемасы, кызыну, буындар бұзылысы мен түрлі висцериттерді ең алдымен ЖКН-нан ажырату қажет. Бірак ЖҚН-да тері езгерістері айкын, алкызыл болса, ДМ-ке көкшіл түсті эритема тән. Ноқталык миозит ГКС еміне оңай көнеді. Бүдан өзге, ЖКН-ға тэн өзгерістер панцитопения, қандағы ЬЕ- клетка-лар мен АНФ мөлшерінің жоғары титрі болса, белсенді ДМ-те кандағы ферменттердің жоғары деңгейі, гиперкр'еатанурия.

Кейде ДМ-тің алғашқы белгілері (артралгиялар, полиартрит, кызынуға қабат жүрек бүзылысы) ревматизм не РА диашозын алдын ала коюға негіз болады. Деген-мен кэк түсті эритема мен бүлшықетгердің бүзылысы (элсіздік, ісіну, ауыру) кесел түрін дүрыс анықтауға көмектеседі.

ЖС-дағы тері өзгерістерін әлі дами коймаған жағдайда ДМ-тен ажырату киын. ЖС-да кальцинаттар саусак пен буын төңірегінде орналасса, ДМ-те - еттерде басым; ЖС-да дисфагия перистальтика бұзылысына байланысты болып, өңештің төменгі белігінде байқалса, ДМ- те бүл синдромға жұтқыншақ пен өңештің жоғар-ғы беліпнін шалынатыны анық; бүдан басқа, эр аурудың өзіндік ерекшеліктері де еске алынады.

ДМ-ті нозологиялар катарына соңғы жылдары жаткызған оуегіар-синдромынан айырмалау киын. Дәнекер тіннін аралас ауруы деп саналатын бүл синдромда ДМ, ЖС, ЖКН жэне ревматоид артритінің кейбір негізгі белгілері бір аурудың бойында қатар (бірге) кездеседі. Алайда, ДМ-белгілері жиі араласып кездесетіні анык.

Жайылмалы кантамырлық стаз, жүмсак тіндердің жаралы бүзылысы мен некро-зы, соңынан склероз дамуы жэне еттік көрініс косылуы ДМ-тен түйінді полиарте-риитті.

Реабилитация - мүмкіндігінше санаториялық- курорттық ем жүргізу пайдалы.

Алдын алу:Біріншілік алдын алуға дәнекер тіңдердің жүйелі ауруларының дамуы мүмкін балаларды қатерлі топқа бөлу қажеттігі жатады. Бүл балаларға алдын ала егу, дэрі - дэрмектер қабылдау, гамма - глобулин, қан, плазма күю аса сақтықпен жүргізіледі. Екіншілік профилактика диспансерлік бақылау үйымдастыруды қажет етеді (кардиоревматолог), ол кесел рецидиві мен асқынуларының алдын алуға бағытталады.

Болжамы:Жедел басталып, соңы түрақты ремиссияға ауысқанда сәтті деуге болады. Аурудың ағымы жиі рецидивтермен жүрсе, мүгедектік дамуы, летальдық қауіпі артады.

7.Созылмалы гастрит және асқазан ойық жарасы мен он екілі ішек. Себебі. Клиникасы. Диетасы. Күтімі және қазіргі терапия принципі.

Жедел гастрит- асқазанның шырышты қабықшасының жедел қабынуы, асқазан қуысына түсетін (түскен) қтты тітіркендіргіштің әсеріне байланысты болады.

Этиологиясы: Жедел гастриттің дамуы экзогенді және эндогенді факторларға байланысты болуы мүмкін. Жедел гастриттің келесі түрлерін ажыратады.

- Iші ретті жедел (экзогенді) гастрит:

- алиментарлы

- токсикалық - инфекциялық

- II ші ретті жедел гастрит, ауыр инфекциялық және соматикалық ауруларды қиындатады.

- Коррозивті гастрит, асқазанға концентрленген қышқылдардың, сілтілердің түсуінен пайда болады;

- Жедел флегмонозды гастрит (асқазанның іріңді қабынуы);

- Жедел гастритті шақыратын этиологиялық факторлар

Экзогенді гастрит Эндогенді гастрит
Алиментарлы формасы: Жедел инфекциялық аурулар
• сандық және сапалық күштемелер (стафилококкты инфекция жэне т.б.);
(майлы, ащы, қуырылған тамақ және  
т.б.)  
• «Құрғақ тамақ»  
• Дэрілік заттарды қодану  
(салицилаттар, глюкокортикоидтар);  

Патогенезі: Алиментарлы даму жолы бар экзогенді гастрит кезінде сапасыз тағам асқазанның шырышты қабықшасына тітіркендір уші эсер етеді, асқорыту процесстерін, ферменттердің бөлінуін бүзады. Эндогенді гастрит кезінде асқазанның гастрит кезінде асқазанның шырышты қабықшасындағы қабыну процессі этиологиялық агенттің гематологиялық жолмен түсуінен болады.

Клиникалық көрінісі:Жедел гастриттің клиникалық көрінісі оның формасына жэне этиологиясына байланысты.

Негізгі клиникалық белгілері:

• баланың мазасыздығы, жалпы жағдайдың нашарлауы, көп мөлшерде сілекей
ағу, жүрек айну, тэбеттің төмендеуі, эпигастральды аймақта «толу» сезімі;

• тоңу, содан кейін субфебрильді қалтырау болуы мүмкін;

• содан кейін іштің ауырсынуы болады, бірнеше рет қүсу, қүсық массаларында
-4-6 сағат бүрын ішкен тамақтың қалдықтары;

Объективті:терісінің бозаруы, тілдің ақшыл сары жамылғымен жабылуы,
метеоризм, іштің пальпациясы кезінде - эпигастральды аймақтағы ауырсыну;

• Диарея;

Токсикалық - инфекциялық гастриттің ерекшеліктеріне жатқызады:

• жиі қүхудың эсерінен сусызданудың даму мүмкіншілігі;

• ауырсынудың эпигастральды жэне параумбиликальды аймақта болуы;

 


Кесте Созылмалы гастриттің қазіргі классификациясы:

Эндоскопиялық маркерлер және созылмалы гастриттің варианттары:
1 .Гиперемия, асқазанның шырышты 1 .Беткейлі гастрит;
қабықшасының ісінуі;  
2.Эрозиялар, асқазан қатпарларының 2.Эрозивті гастрит;
гиперплазиясы немесе гипертрофиясы;  
З.Асқазанның шырышты қабықшасына 3 .Геморрагиялық гастрит;
қан қүйылу;  
4.Дуоденогастральды рефлюкс; 4.Рефлюкс - эзофагит;

Созылмалы гастриттің топографиялық классификациясы:

• Антральді гастрит;

• Фундальді гастрит;

Пангастрит;

Этиологиялық белгілері бойынша классификациясы:  
Гастрит А Гастрит В Гастрит С   Асқазанның денесі зақымдалған, секреторлық функциясы төмендеген;Негізінен асқазаннның бөлімі зақымдалған, бірақ секреторлық функциясы сақталған. Процесс асқазанның денесіне жэне түбіне тарау мүмкін; ¥зақ уақыт асқазанның шырышты қабықшасына тітіркендіруші эсер ететін заттардың эсерімен байланысты

Диагностикасы: Диагнозды клиникалық көрінісіне объективті қараудың мэліметтеріне жэне арнайы зерттеу эдістерінің негізінде қояды. ФЭГДС жасау керек, оның көмегімен асқазан шырышты қабықшасының бірнеше өзгеріс типтерінен анықтауға болады: гипертрофиялық, субатрофиялық, эрозивті, кейде геморрагиялық гастриттер. Асқазан сөлін функциональді зерттеу асқазанның секреторлы, қышқыл және фермент түзуші функцияларын бағалауға мүмкіндік береді. Тітіркендіргіш зат ретінде пентагастрин, 0,1% - і гистамин ерітіндісі қолданылады.

Емі: Созылмалы гастрит терапиясының негізі төменде берілген:

• айқын өршу сатысында стационарлы ем қажет;

• Диетасы: тамақ механикалық жэне химиялық өңделген болу керек (шырышты көжелер, ұнтақталған көкөністер және ет, кисельдер, ботқалар). Тамақтыңбарлығын эрбір 3 сағат сайын жылы күйінде қабылдау керек;

• Асқазанның жоғарғы секрециясы кезінде антисекреторлы препараттар тағайындалады - гистаминнің Н2 - рецепторларының блокаторлары (мысалы,ранитидин);

ЖІКТЕЛУІ:

Кесте Балаларда болатын ойық жараның жіктелуі:

Жараның локализациясы Клиникалық фазасы жэне эндоскопиялық стадиясы Ағымы Асқынулары
Асқазанда: Өршуі Жеңіл Қан кету
Асқазанның денесі: * I стадия жаңа жара Орташа Перфорация
Қақпакша маңы: II жара дефектісінің эпителизациясы Ауыр Пенетрация стеноз
12 еліішекте Өршудің тынуы    
Бульбарлы III стадия жараның жазылуы        
Постбульбарлы Тыртықтар түзілмейді        
Асқазанда жэне 12 елі ішекте Тыртықтар түзіледі Тыртықты-жаралы деформация ІҮ стадия -клиникалық -эндоскопиялық ремиссия        

Клиникалық көрінісі:

I стадия (жаңа язва): Басты клиникалық симптом - эпигастральды аймақтағы және ортаңғы линиядан оңға қарай, кіндікке жақын ауырсыну.

II стадия (жара дефектісінің эпителизациясының басталуы): Эпигастральды аймақтағы ауырсыну, негізінен күндізгі уақытта болады.

III стадия (жараның жазылуы): Ауырсыну ашқарында ғана сақталады, түңгі уақытта оның эквилаенті ашығу сезімі болуы мүмкін.

ІҮ стадия (ремиссия): Жалпы жағдай қанағатты. Шағымдары жоқ.

Диагностикасы:

• Асқазанды зондтау, асқазан сөлінің қышқылдығын анықтаумен, түз қышқылының және пепсиндердің дебит сағатын анықтаумен жүргізіледі;

• Асқазанды жэне 12 елі ішекті рентгенологиялық зерттеу;

• НеіісоЬасіег руіогі - ні анықтау;

• Нэжісте жасырын қанды анықтау;

Емі:

- 2-3 аптадай төсектік режимді сақтау;

- Диета: химиялық, термиялық жэне механикалық өңделген. Певзнер бойынша емдік столдар №1а (1 - 2 апта), №1б (3 - 4 апта), №1 (ремиссия кезінде);

- Адсорбтелінбейтін антацидтер: алгедрат + магний гидроксиді, алюминий фосфаты, сималдрат және т.б.

- Антисекреторлы препараттар: ранитидин, амепрозол.

- Неliсоbасtег руlогі болған кезде: Де - нол, амоксициллин, метронидазол;

- Полиферментті препараттар: панкреатин.

Созылмалы дуодениті бар балаларда жиі вегетативті жэне психоэмоци анльды бүзылыстар орын алады: бастың ауруы, бас айналу, тез шаршау, элсіздік, ұйықшылдық, терлегіштік.

• Ойық жара тэрізді созылмалы гастродуоденит: (бульбит) ең жиі таралған
вариант, антральді гастритпен жэне асқазанның ойық жарасымен бірігеді.
өршу кезеңіндегі бульбитке ойық жара тэрізді ауырсыну синдромы тэн.

• Гастрит тэрізді созылмалы гастродуоденит.

• Холециститке ұқсайтын созылмалщ дуоденит, дуоденостаз фонында дамиды.
Дуоденостаз кезінде түрақты немесе үстама тэрізді эпигастри аймағындағыауырсынулар. үрілу сезімі, қүрылдау, жүрек айнулар, өтпен құсу байқалады.

• Панкреатитке ұқсас локальды дуоденит (папиллит, дивертикулит).

• Дивертикулит — емізікше маңы аймағында орналасқан. Дивертикулдыңзақымдалуы: ауырсыну сезімі оң жақ қабырғасында болады жэне де ол майлытағам қабылдаумен байланысты; бүл кезде терінің аздап сарғыштануы болуымүмкін.

Созылмалы гастродуодениттің циклдік ағымы бар: өршу кезеңі ремиссиямен алмасады. Толық емес ремиссия шағымдардың болмауымен сипатталады. Ремиссия кезеңінде клиникалық, эндоскопиялық, морфологиялық белгілер байқалмайды.

Диагностикасы: Созылмалы гастродуодениттің диагностикасы клиникалық бақылауға, 12 елі ішектің функциональдық жағдайын зерттеуге, эндоскопиялық жэне гистологиялық зерттеулерге негіздер қояды.

- функциональды дуоденальды зондтау кезінде дуоденитке тән өзгерістер анықталады: Одди сфинктерінің дистониясы, ішекке тітіркендіргіш енгізген кездегі ауырсыну жэне жүректің айнуы;

- асқазан секрециясын зерттеудің маңызы бар. Оның көрсеткіштері

- ацидопептикалық дуоденит (бульбит) кезінде әдетте жоғары болады;

- гастродуодениттің диагностикасында ең нақты эдіс - ФЭГДС;

- рентгенологиялық зерттеу - моторлы-эвакуаторлы бү_зылыстарды анықтауға мүмкіндік береді;

Емі: Созылмалы дуодениттің емі созылмалы гастриттің еміне үқсас.

• Өршу кезеңінде 7-8 күндей төсек режимі көрсетіледі;

• Диетаның зор маңызы бар. Аурудың алғашқы күндерінде №1 стол, кейін №5 стол ұсынылады;

• Асқазанның жоғары қышқылдылығы кезінде Нг — блокаторлар, амепрозол ашқарында 20 мг 3-4 апта бойы тағайындалады;

• Көрсеткіштер бойынша моториканы қадағалайтын заттар қолданады, мотилиум, дротаверин;

• Реабилитация процессі кезінде физиотерапия, ЛФК, санаторлы - курортты ем тағайындайды;

Профилатикасы: Гастродуоденальды аймақтың аурулары кезінде жасқа байланысты тамақтану керек, баланы физикалық жэне эмоциональды күш түсулерден қорғау керек. II - ші ретті профилактикаға адекватты терапия, гастроэнтерологтың бақылауы жэне консультациялары жатады:

• айқын диарея;

• перифериялық қанның анализінде нейтрофильді лейкоцитоз;

• Флегмонозды гастрит өте ауыр өтеді. Флегмонозды гастрит асқазанның жарақатында жэне ойық жараның асқынуы ретінде пайда болуы мүмкін. Оған Нр қалтырау, іштің қатты ауырсынуы, бала жағдайының күрт нашарлауы, Кч қайталамалы қүсу, кейде іріңнің қоспаларымен болуы тән.

Диагностикасы; Диагноз негізінен анализге және клиникалық белгілерге негізделеді. Күдік болған жағдайда жэне ауыр жағдайларда ФЭГДС көрсетіледі.

Емі:Төсектік режим 2-3 күн сақталады. Аурудың алғашқы 8-12 сағат аштық болу керек. Көп сұйық ішу көрсетілген (шай, изотоникалық ерітіндісімен қоспасы) 12 сағаттан кейін диеталық тамақтану тағайындалады: көже - пюре, майлы емес сорпалар, кепкен нан, кисельдер, ботқалар. Аурудың 5-7 күніне қарай баланы эдетте жалпы столға ауыстырады. Токсико - инфекциялық гастрит кезінде қабынуға қарсы терапияны тағайындайды, ферменттер (панкреатин, панкреатин + өт компоненттері + гемицеллюлаза), спазмолитикалық препараттар (папаверина гидрохлорид, дротаверин). Флегмонозды гастритті хирургиялық стационарда емдейді.

Созылмалы гастрит— асқазанның шырышты қабықшасының қабынуы, біртіндеп оның атрофиясына, секреторлық жетіспеушілікке, асқорытудың бүзылуына алып келеді.

Этиологиясы және патогенезі:Созылмалы гастрит жиі рациональды тамақтанудың бүзылыстарынан дамиды: тамақтану, режимін сақтамау, тым ыстық немесе суық, қуырылған, ащы тағамдар қолдану жэне т.б. Созылмалы гастрит кейбір дэрілік заттарды үзақ қабылдаудың эсерінен дамуы мүмкін (мысалы, глюкокортикоидтар, антибиотиктер, сульфаниламидтер).

Созылмалы гастриттің дамуында маңызды рөлді Неlісоbасtег руlогі атқарады. Неlісоbасtег руlогі мочевинаны ыдырата алады (уреаза ферментінің көмегімен) мүнда түзілетін аммиак асқазанның беткейлі эпителийімен зақымдайды және қорғаныс барьерін бүзады.

Клиникалық көрінісі:Созылмалы гастриттің негізгі симптомы - эпигастральды аймағындағы ауырсыну, ауырсыну ашқарында, тамақ ішкеннен кейін 1,5-2 сағаттан кейін пайда болады. Соған қоса тәбеттің төмендеуі ауамен немесе қышқылмен кекіру, жүрек айну, іш қатуға бейімділік тэн. Науқасты қарағанда пальпация арқылы эпигастральды аймағындағы жэне пилородуоденальды аймақтағы ауырсынуды анықтайды. Кейін метеоризм, құрылдау пайда болады.

Асқазан және 12 - еліішектің ойық жарасы.

Ойық жара- созылмалы рецидивті ауру, асқазанда немесе 12-елі ішекте жара дефектісінің түзілушен сипатталады.

Этиологиясы:Негізгі себептеріне асқазанның жэне 12 - елі ішектің қызметін реттейтін нервті жэне гормональды механизмдерінің, агрессия факорларының арасындағы тепе - теңдіктің бүзылыстары жатады (түз қышқылы, пепсиндер, панкреатикалық ферменттер, өт қышқылдары жэне шырыш, бикарбонаттар, клеткалық регенерация). Жара түзілуді үзақ мерзімді гиперхлоргидриямен жэне пептидтік протеолизбен байланыстырады.

Ойық жарасының дамуында НеіісоЬасіег руіогі маңызды рөл атқарады.

Патогенезі: Сурет 15-1. ОЖЖ - ң асқазанның және 12 елі ішектің секрециясына жэне моторикасына әсері:

Стресстердің, эмоциональды күш түсудің эсерінен ОЖЖ функциясының бүзылуы және т.б.

Гипоталамус функциясының бүзылуы Гипофизарлы бүйрекүсті жүйесінің гормональды дисфункциясы

Асқазанның секреторлы және моторлы Гастрин жэне секретин деңгейінің жоғарлауы функциясының активациясы

Асқазан бездерінің тітіркендіргіштерге Гастрин мен клеткалардың стимул- реакцияның бүрмалануы циясы

Гистаминнің тіндік концентрация-сының жоғарлауы

Гистаминнің микроциркуляцияға патологиялық әсері

8. Билиарлы жүйенің аурулары. Өт жолдарының дискенезиясы,холецистит. Этиологиясы. Патогенезі. Клиникасы,диагностикасы,емі.

Гепатобилиарлы аймақтың патологияларының келесі түрлерін ажыратады: функциональды (дискенезиялар), қабынулы (холециститтер және холангиттер), алмасу (өт - тас ауруы), паразитарлы жэне ісікті. Балаларда өт шығару жолдарының дискенезиясы жиі кездеседі. Дискенезияларды 3-6 апта анықтауға болады. Қыздар 3-5 есе жиі ауырады.

Этиологиясы жэне патогенезі: Өт шығару жүйесінде патологияның дамуына эсер етеді: тамақтанудың сандық жэне сапалық бұзылыстары, майлы жэне ашты тағамдар, көп тамақ қабылдау, тэтті тағамдар, аз қозғалу, стресстік жағдайлар.

Клиникалық көрінісі және диагностикасы: Гипотониялық типтегі дискенезия.

Дискенезияның негізгі симптомдары: өт қапшығының бүлшықеттің тонусының төмендеуі, оның элсіз жиырылуы, өт қапшығы өлшемінің үлкеюі.

Клиникалық көрінісінде оң жақ қабырға астындағы немесе кіндік айналасындағы ауырсыну, жалпы элсіздік, тез шаршау пайда болады.

УДЗ кезінде үлкейген, кейде ұзарған өт қапшығы. Тітіркендіргіш қабылдаған кезде (жұмыртқа сарысы) өт қапшығының көлденең көлемі эдетте 40% - і төмен кішірейеді. (нормада 50% - ке).

Гипертониялық тегі дискенезия:

Гипертониялық типтегі дискенезияның негізгі белгілері - өт қапшығы өлшемінің төмендеуі.

Клиникалық көрінісінде аз уақытты, бірақ үстамалы ауырсынулар, оң жақ қабырғасында немесе кіндік айналасында байқалады. Кейде диспепсия болады.

УДЗ кезінде өт қапшығының көлденең өлшемінің 50% - ін жоғары үлкейгенін анықтайды. Фракционды зондтау кезінде (12 елі ішекті) В порция көлемінің азаюын анықтайды.

Емі: Емдеуді стационарда да, үйде де жүргізуге болады.

Емдік тамақтану:

- №5 стол (белоктар, майлар және көмірсулар бар);

- жемісті жэне көкөністі шырындар, сұйық май, жүмыртқа;

- Өт айдаушы заттар:

- Холеретиктер (өтті түзуші заттар) - аллахол, өт, рапсгеаз - ынан жасалған үнтақ (холензин), гидроксаметилникотинамид, осалмид, цикловалон, холосас, өсімдіктер (жалбыз, крапива);

- Холекинетиктер (еттің бөлінуіне эсер етеді) - сорбит, ксилит, жүмыртқа сарысы, барбарис препараттары;

- Тюбаж жасау;

 

9. Гломерулонефриттер. Клиникалық синдромы. Ағымы. Асқынуы. Емдеу принциптері.

 

Гломерулонефриттер - негізіне бүйрек шумақтарындагы иммумды қабыну салдарынын дамитын гетерогенді ауру топтары. Олардың ішінде біріншілік (бүйрек шумақтарыпыц біріиіпі зақымдалуы және екіншілік (әртүрлі жүелі ауруларда буйрек шумақтары зақымдалуы) гломерулонефриттер бар.

Жіктелуі. Біріншілік гломерулонефриттер мына клиникалық - синдромдарымен білінеді:

- нефриттік синдром

- нефротикалық синдром (жеке, не аралас)

- гематурия, не гематурия мен протеинурия (жеке зәрлік синдром ) Біріншілік гломерулонефрит ағымына қарай:

- жедел ағымды гломерулонефрит

- созылмалы гломерулоиефрит жәие

- тез үдейтін ( жеделдеу, қатерлі) гломерулонефрит болып бөлінеді.

Біріншілік гломерулонефриттің халықаралық жіктелуі бойынша оның

мына морфологиялық түрлері бар:

1. Эндокапиллярлы-экссудативті-пролиферативті

2. Мимимальды ГН

3. Мембранозды

4. Фокальды-сегментарлы гломерулосклероз (ФСГ)

5. Мезангий- пролиферативті

6. Мембранозды-пролиферативті (мезангий-капиллярлық)

7. Экстракаппилярлы-пролиферативті (жарты айшықтармен)

8.Мезенгиалды .

Жедел ағымды гломерулонефрит

Жедел ағымды гломерулонефриг (ГН)-инфекциядаи кейін 1-З апта өткен соң жедел нефриттік синдроммен басталып, циклдық агымының бірте-бірте бәсеңдейтіи бүйрек ісінуі қатарының қабынуы (постинфекциялық)

Этиологиясы. Әрүрлі бактериялар, вирусгар, паразит. Олардың ішінде біздің аймақтарда ол жиі кездеседі ісігі- гемодинамикалык стрептококк, оның нефриттік тобының 1, 2-ші тиімі. Мұны "жедел пострепгококктік ГН" дейді. Ауру алдында балада баспа, фариигит, кейде стрептодермия болуы мүмкіи.

Патогенез. Жедел ағымды гломерулоиефрит, оның ішінде нақ стрептококке байланысгы, циркуляцияда иммундық комлекс құрау жолымен дамиды. Қан құрамында антиген, антидене жәие комплемент бар иммундық комплекстер құралым, олар бүйрек шумақтарының базальдық мембранасына орналысып, кабыну туғызады. Қабынуға қаптап келген ( макрофактар, нейтрофилдер, лимфоциттср) және жергілікгі клеткалар( мезангий, эндотелий т.б.) қатысын, солардаи ферменттер, әртүрлі цитокиндер шумак капиллярларының қабырғасын зақымдайды. Оларға қосыла қанұюы күшейіп (Хагсмаи факторының белсенуі арқылы), фибринолиз және комплемент жүйелері белсенеді.

КЛИНИКАСЫ.Нефриттік синдром дем, егер ауруда мына классикалық белгілер жиынтығы болса айтамыз:

—дене ісінуі ( бірақ анасарка сирек);

—қан қысымының көтерлуі, ол да көбіне орташа дәрежеде және өте

ұзаққа созылмайды;

— гематурия-макрогематурия не микрогематурия;

— протеинурия, әдетте орташа ( тәулік мөлшері 2г-нан аспайды);

— олигоанурия және бүйрек жетіспеушілігі белгілері(азотемия), ол да

көбіне ұзаққа созылмайды.

Нефриттік синдром 5-6 жастан кейіи, мектеп жасындагы балаларда жиірек болады. Шағымдары- нефритке ғана тән емес белгілері:

баланың басы ауыруы, көңіл-күйі бұзылуы, тамаққа тәбеті болмай, шаршап, әлсіреуі. Бет пішіні бозғылт тартады. Зәр азайып, қызғылт тартады. Нефриттің белгілері (ісіну, қан қысымы жоғарылау жэне т.б. өзгерістер дамиды)

Шумақ инфильтрациясы төмендсп, олигурия, сосын оның салдарынан азотемия пайда болады.

Ісіну де, қан қысымының көтерілуі де негізіиеи организмде тұз және су жиналғанына байланысгы дамиды. Сонымсн қатар ренин-ангиотензин-альдостерон (РАА ) жүйесі де белсендіріледі.

Протеинурия - шумақтың, протеиурия орташа мөлшерде ( <2 г/тәу ) болады. Оның ұзақ персистенциясы, әрі қарай өсуі созылмалы нефритке ауысканын көрсстуі мүмкін.

Гематурия- нефриттік синдромиың ең негізгі белгісі. Капилляр өткізгіштігі жоғарылаған соң қандагы эритроциттер капсула қуысыиа, яғни зәрге шығады. Бұл кезде эритроциті және зарядын өзгертеді .

(деформацияланған эритроциггер, яғни гломерулярлық гематурия). Алгашқы кезде макрогематурия зәр түсі кызарады, коңыр болып, содан соң микрогематурияға ауысуы мүмкін. Ал макрогематурияның рецидивті қайгалана берсе, ол созылмалы нефритті көрсетеді, биопсияны көрсетеді. Интерсгициддегі, өзгеше эпителиедегі өзгерістерге байланысты лейкоцитурияда болуы ықтимал, ол, әдетте, бактериалды.

Асқынулары.

Асқыну негізінен нефриттін патогенез тетіктері-гиперволемия, гиперкоагуляция, қан қысымының өте жоғары болуы т.б. құбылыстарға байланысты. Олар кеселдің диагнозы уакытында дұрыс қойылмай, жогарыдағы кұбылыстарға қарсы жедел ем жүргізілмегенде не гиперволемияны күшейтетін, керексіз ертінділерді қанға көп құйғаннан болады.

Эклампсия (амгиоспасгикалық энцефалопатия) – ми қантамырларындағы спазм және натрий, су көбеюі салдары, гипертензия болғанда кенеттен болатын асқыну.

Клиникасы- баланын басы қатты ауырады, айналады, лоқсып, құсады. Көзі тұманданып, көрмей де қалады. Қан кысымы жоғары. Көз карашығы кеңейіп, сәулені сезбей, бала есінен айырылады. Дене құрысуы, тоникалық, клоникалық тырысу пайда болады. Беті көгеріп, демі қырылдауы мүмкін. Бас қуысындағы қысым жоғарылайды, ол жұлын пункциясы арқылы анықталады.

Жедел ағымды бүйрек жетіспеушілігі ( ЖБЖ) басқа көп себептермен салыстырғанда гломерулонефритге көбіне функционалдық, транзиторлық түрде болады. Ол алғашқы кезең белгілері азайғанда, диета сақталса және басқа гломерулонефрит емін жасағанда, кетсді. Осы себепгср жедел ағымды жүрек-қантамыр жетіспеушілігін (ЖҚЖ) туғызу мүмкін. Гипертензия, гидратация, миокард дистрофиясы салдарынан жүрек шекарасы кеңиді, бауыр үлкейеді, өкпеде ылғалды сырыл пайда болады, жүрек үндері әлсіреп, тахикардия, жүректе шу аныкталады. Опың да ауыр түрі балаларда сирек кездеседі. Дүрыс ем тактикасы ( тұз, су жиналуын азайту) оның алдын алады.

Диагноз қоюға кеселдің жсдсл басталуы жоис пеғізғі бслгілсрі-ісіну, гипертензия, зэр озғсрістері жомс азотсмия-көмектеседі. Зэр синдромыыда алғашқы күннен бастап, капдай озғерістер болғанын мүқият анықтау қажет. Лрудыц даму себсбіп табу аса мәнді.

Ажырату диагиозы. Нефриттік синдромнан мүлдем болек, нефротикалық синдром (ІІС) балаларда көп. Ол озіге тән белгілермсн ажыратылады. Жедел ағымды гломсрулонсфритті созылмалы 111-тен ажырату бала ауруыпыц даму тарихын зерттсу арқылы жүрғізілсді жэне биопсия жасалады.

Жедел ағымды пислоисфриттсп ажырағуа ісіну мен ғипертензия болуы, ғематурияпың басым болуы, оның гломерулярлык касиеті көмектеседі. Керісінше, пислонсфри тән белгі-бактсриурия-гломсрулопефритте болмайды. Егср диаікоз кумопді болса, эхография арқылы тас, аномалия, гидронефроз сияқты урологиялық аурулардан міндетгі түрде ажырыту керск. Бұл ауруларға гломерулярлық емес гемагурия тән.

Жүйелі қызыл ноқтада ( люпус-пефрит) болатын екіншілік нефритте басқа жүйелік белгілері болуы, LE клеткалар, АИФ ( антинукларлық фактор), анти-ДНК денелер табылу арқылы жонс т.б. одсйі іскссру арқылы анықталады. Люпус псфриттіц дс морфолоіиялық бслғілері биоисиямен

анықталғаны қазіргі заманға сәйкес талап. Гсморрағиялық васкулиттегі нефрит терідегі геморрагия, буын, абдоминалдық синдромдармен білінеді. Интерстицийлік нефритке ісіну, гипертензия, протеинурия (1 г/тэу артық) тэн емес. Ал тек зәр синдромы ғана болса, гематуриямен қатар, лейкоцитурия жэне гипоизостенурия тэн. Интерстицийлік нефрит диагнозына кеселдің алдында өзекшелерге токсикалық әсер ететін ерекше жағдайлар болуы ( көп дәрі ішу, улану, аллсргия эсері т.б.) көмектеседі.

Ағымы мен болжамы.Алгашкы 2-4 апта, эсірісе бірінші күндер,-ауру белгілері ең анык білінетің кезең. Содан кейін экстрагенитальдық белгілер, макрогематурия, протеинурия тсз ксйім қайтып, аурудың жағдайы жеңілдей бастайды. Аурудың циклдық аіымды, жсніл түрлерінен 1-2 айдан кейін-ак бала айығуы мүмкін. Бірак ксйбір ауру белгілері-мысалы, микрогематурия үзағырақ жүруі ықтимал (6ай-1 жылға дсйін). Сондыктаіі баланы ұзақ бақылап, тексеріп туру қажет. Нғер кссел балада стпрептококке байланысты болып, нағвз нефриттік синдроммен білінсе, онда балалар көбіне (>80%) мүлдсм айғып кетеді.

Емі.Аурудын қызу ксзеніидс 2-4 аптаға төсек режимі тағайындалады. Диета-ғломерулоиефрит емінің басты күрамы. Дистапың нсгізғі шарттары:

1) натрийді азайту, сол аркылы ісіну, ғипертензияны түсіру;

2) белокты азайту;

3) баланы жеткілікті калориямсп камтамасыз ету.

Диетаға барлық жарма, үіпіаи істслген тағамдар, коконіс -жемістер, каі-гг т.б. кіреді. Сүт, қаймақ молшсрмси жоне жүмыріка бсрілсді. Міпдстті түрде осімдік майы басымдау бсрілсді. Тск ет, сүзбс, балық тзрізді белогі коп тағамдар, түзды, кептірілғеп іағамдаріа рүқсат етілмейді. Бүл диета аурудып басты бслғілсрі кайткашиа гаі айындалады да келссі 1-2айда біртс-біртс басқа гағамдармеп (ст, балық, сүзбс) ксцсйгілсді. 'Гуз молшсрін аса мүқият қадағалайды: біртіндеп 1 ғраммнан 3-5ғр. дсйін қосады.

Олиғуанурия, экламисия, жүрск-қаігіамі,ір жсііспсуіпіліғі кауіпі болғанда эсіресе түз, суйық бсрілуі азайтылуы ксрск. Олигуапурия кезеңінде калий бар тағамдар барыніпа шектелуі тиіс.

Режим мен диета басқа, жедсл агымды гломерулонсфрит сміне апгибиотик қосылады. Пенициллин, жартылай синтстикалык пенициллиндср не макролид 2-4 апта бсрілсді. Созылмалы иифскция ошақтары мүкияі-еиделеді.

Қалған дәрілер ауру бслғілеріпс байлаіи>ісгы : көбіне диурстик псн гипотепзивті эсері бар дорі-дормсктср.

Диурегикгсрдіц ішіпдс нсғізіпсн жаксы комскгксеііні-салуретиктер ( фуросемид, ғиі'10'гиазид, олармсп бірғс , калиіі сактайтындары- верошпироп, триамтерен т.б.) Оларды :)уфиллиимсн коса бсруіс болады. I Ісфриттік ісіиу диста, режим нс фуроссмид оссріисп (1 -2-6мі /кг) тсз-ақ қайіады. Эклампсия, олиғоапурия, жүрск-окпсдс су жипалғапда қанға лазикс (1-Юмғ/кғ-ға дсйін) еиғі түрлі ерітіиділермсн (рсополюглюкиіі, гсмодсз) инфузия ретінде бірге беруге болады. Тұрақты гипертензияга қарсы, диуретикпен катар, гипотензивті дэрілер (ангиотензин өзгертуші фермент ингибиторлары, калыдий каналы блокаторлары жонс т.б.) беріледі.

Гепарин- тіке әссрлі антикоагуляпт, қазірдс шсктсулі, тск тромбоз қатері болса гана тағайындалады. Антиагреганттар, кобінс курантил (дипиридамол 5мг/кг тоулігіне) тагайындалады

Диспансерлік бақылау.Жедел ағымды гломерулонефритпен

ауырған бала педиатр, нефролог емханада қарамагында 5 жылга дейін бақылауда тұрады. Бастапқы 3 айда айына 2рет, одаи кейім жылдын аяғында дейін екі айда 1 рет, келесі жылдары борі өзгеріссіз болса, 3 айда 1 рет каралады. Бүл кездс кап кысымы өлшснііі, зэр, қан сыпақтары жүргізіледі. Бүйрек жүмысы жагдайын эндогендік креатинин клиренсі мөлшері жэне Зимницкий эдісі бойынша тексереді. Аурудан кейінгі алғашқы жылы салмақ көтеру, физкультарадан босатылады. Режим бірте-бірте кеңітіледі. Санаторий емі тек жсргілікті жерлсрде жүргізілуі мүмкін. Оған толык ремиссиядан ксйіи 6 ай өткссіп іапа рүқсат стіледі. Ксйдс созылмалы топзиллит жиі рсцидив бсрсс, конпсервативті см жонді комектсспе, бадаміпа бсздсрді алыи тастау операциясы толық ремиссиядан 6-12 ай өткен соң мефролог пем ЛОР-дэрігерінің келісімі бойыиіна гана істелуі мүмкін. зілсді. Эклампсияда жүлып пукциясы мсм диурсгиктсрқосылса жақсы осср сіеді. Луыр жағдайларда диурстиктсрді

 

 

Нефриттік синдромның патогенезі

 

ІІІумак закымдануы ( кабынуы)

           
 
     
 
 

 

 


Шумақта фильтрация төмепдеуі

 

 

Гематурия

Протеинурия

 

Азотемия

Олигуанурия

 
 

 


 

 

Н2О мен тұз жиналуы
Ісіну

           
 
     
 
 

Артериялдық гипертензия
РАА жоғарылауы
Жүрек-қантамырлары жетіспеушілігі
Энцефалопатия

       
 
   
 


Алдын алу.Дүрыс режим, тамақтапу, күтім, піыныкі ыру арқылы баланыц аурулапга карсы түру қабілетіп жоіарылагу. Стрсптококк инфекциясып уакытыпда смдеу. Ауыз қуысындагы созылмалы инфскция ошақгарыи дер кезінде анықтап, мүкият сауықтыру.

Нефротикалық синдром

Нефрогикалық сиидром деп мына белгілер (симпомокомплскс) толық болғанда айтылады:

— ісіну дәрсжесі үлкен анасарка ( асцит, полисерозит)

-- протеинурия жоғары, тәуліктік мөлшсрі > 1 г/м не сағатына >40мг/м,

( ересектердс гоулігте 3-3,5г-иап артық)

— гипопротеиііемия <50г/л

— гипоальбуііемия <25і/л

— гиепр-а-глобулинемия

— гиперхолестсринемия, г-иперіриглицеридсмия

— олигурияга икемдік

— ЭТЖ (СОЭ) жогарылау

— қан қысымы қалыпты

— гематурия топ емсс (кейде аз, өткінші эритроцигурия)Бұл - таза невротикалык синдром (IІС). Опмц синонимдсрі-

"идиопатикалық НС', "липоидық нсфроз»», "балалар НС-ы "минимальды өзгсрісгі НС" жәпе т.б.

10 . Зәр шығару жолдарындағы инфекциясы және пиелонефрит. ЗЖП қызметі және зәр шығару жүйесіндегі басқа ақаулардың дамуы. Диагностикасы принциптері, емі және алдын-алуы.

Жедел пиелонефрит - бүйрек тіннің және оның түбектері мен астаушаларының жедел спецификалық емес экссудативті қабынуы, бүл кезде айкын қалтырау, ауырсыну, пиурия жэне бүйрек қызметінің бұзылуы байқалады.

Клиникалық көрінісі:

Ересек балаларда жедел кезеңінде аурудың басты синдромдары кестеде көрсетілген.

Ересек балалардағы жедел пиелонефрит кезіндегі басты синдромдар.

Сиидром Сиімптоматикасы
Ауырсыну іштің ауырсынуы (жиі анық локализациясы жоқ) және белдегі ауырсыну (физикалық күштеме кезінде күшейетін). Пастернацкий симптомы «оң» болады.
Д и з у р ия л ы қ (п ато л о ги я л ы қ процесске төменгі зәр жолдары қосылғанда) . Кіші дэретке жиі отыру, ауырсыну немесе шаншу сезімі (әсіресе зәр шығарудың соңында), зэрдің ұсталмауы болуы мүмкін.
Интоксикациялар Дене қызуының жоғарлауы (кейде фибрильді сандарға дейін), тоңумен, бас аурумен, элсіздікпен, анорексиямен, тері жамылғыларының бозаруымен қатар жүреді.

Ауру гилертермиядан басталады, токсикоз және эксикоз бепгілері күшсйеді. Аурудың 1-і күндеріне тән қозу адинамияға ауысады. ІУІениыгизм қүбылыстары болуы мүмкін. Айқын анорексия іұрақты құсудан, сүйық нәжістің әсерінен баланың салмағы кемиді. Ерте жастағы балаларда жедел зэр шығу жолдарыньщ инфекциясы кезіиде клиникалық көрініс сепсиске ұқсайды жәііе тек қана бүйректегі өзгерістермен емес, сонымен қатар бауырдың, бүйрек усті безінің жэне ОЖЖ-ң өзгерістерімен сипатталады. Қалтырау кейде тоңумен және тершейдікпен қатар жүреді, 1 жұмадай сақталады. Келесі 1-2 жұманың ішінде барлық белгілер біртіндеп жоғалады.

Асқынулары:

Сепсис, аростематозды нефрит (интерстициальды нефрит,көптеген іріңді ошактардың түзілуімен сипатталады, эсіресебүйректің қыртыстық қабатында), бүйректің карбункулы,паранефрит, пионефроз. Асқынулары көбінесе ерте жастағыбалаларға тән болады. . .

Лабораторлы зерттеулер.

Пиелонефритке зэрдегі патологиялық қосылыстардың болуытэн. Жиі ол болмайды, зэрде белоктың аздаған мөлшері болуымүмкін. Тұнбасында көптеген лейкоциттер анықталады, кейделейкоцитарлық цилиндрлер, эпителиальды клеткалардың көпмөлшерде болуы, эритроциттер, гематурия (папиллярлы некрозкезінде) немесе ұйыған қан болуы мүмкін. Лейкоциттер эдетте нейтрофилдермен берілген. Микроорганизмдердің жоғрымөлшерде байқалады (Імл-е 50000-100000 микробты денелер,ересек балаларда, 10000 микробты дене Імл-ерте жастағыбалаларда).

Қанды зерттеген кезде анемия, лейкоцитоз, лейкоцитарлықформуланың солға жылжуы, ЭТЖ - ң жоғарлауы, С - реактивтібелок коыцентрациясының жоғарлауы, диспротеинемияныанықтайды. Иммундық жүйенің көрсеткіштері өзгереді. Т – және В-лимфоциттер, (иммуноглобулин).

Диагностикасы:

Жедел пиелонефриттің диагностикасы әсіресе ікіші жастағы балаларда қиын болады. Ересек балаларда жедел пиелонефриттің диагностикасы кезінде қалтырау, дизурия, жэне белдегі немесе іштегі ауырсыну сияқты белгілерге назар аударады. Басты симптомдары - зэрдегі өзгерістер (лейкоцитурия жэне бактериурия).

Диагнозда келесі информация болу керек:

- процесстің патогенетикалық құрылысын анықтау (1-і ретті немесе 2-і рстті пиелонефрит)

- аурудың кезеңі (белсенді, симптомдардың кері дамуы,

толық клиникалық-лабораториялық ремиссия).

- бүйрек қызметінің жағдайы

- аскынулардың бар немесе жоқ болуы.

Пиелонефритке күдік болған жағдайда міндетті түрде зэр шығару жолдарының УДЗ-н тағайындайды (өлшемдерін, жағдайыы, бүйректердің анатомиялық қүрылысының ерекшеліктерщ анықтау үшін (2 еселену, гипоплазия жэне т.б.), бүйректе иемесе қуықта тастардың бар-жоқтығын анықтау, бүйректік қан ағымын бағалау.

Дифференциальды диагностикасы:

Жедел пиелонефритті 1-і. кезекте жедел гломерулонефриттен ажыратады. Гломерулонефрит негізінен қалыпты дене гемперагурасът фонында дамиды жэне онда дизуриялық бүзылыстар сирек кездеседі. Тіндердің ісінуі, артериалды гипертензия (гломерулонефрит кезінде I байқалатын) пиелонефритке тэн емес. Бактериурия болмайды. Бүйректің концентрация қабілетінің төмендеуі (Зимницкий сынамасында зэрдің максималды тығыздығы 1,020 төмен болады, тэулігіне 1000 мл-н аз диурез кезінде), аммониогенез жэне ацидогенез, кпеатиннің қалыпты клиренсімен (гломерулонефрит кезінде соңғысы төмендеген).

Осыдан. басқа жедел пиелонефриттің сепсиспен дифференциалды диагностикасын жүргізу керек (егер пиелонефрит сепсистің әсерінен болмаса), сонымен қатар жедел аппендицитпен, қүрт тэрізді өсіндінің а типті орналасуы кезінде дизурияльтқ қүбылыстармен білінуі мүмкін. Соңғы жағдайда дүрыс диагнозды қою негізінде реггесШт зерттеудің үлкеы маңызы бар, бүл зерттеу оң жақ мьіқын бөлігінде ауырсынатын инфильтратты анықтауға мүмкіндік береді. Жедел зэр инфекцияның эрбір жағдайында патологиялық процесс гөменгі зэр шығару жолдарымен шектёледі ме немесе бүйректің түбекшелеріне жэне тублоинтерстициальды тінге таралады ма? - деген мэселені шешу керек, яғни ауруды пиелонефрит, цистопиелонефрит немесе цистит ретінде анықтау. Пиелонефрит циститке қарағанда ауыр өтеді. Сонымек қатар, цистит кезінде зэрде өзгерістер болмайды, пиелонефриттің абсолютті белгілеріне жатады: лейкоцитарлық.

Емі:

Аурудың жедел кезенінде төсектік режим тағайындалады, әсіресе жоғарьт температура, тоңу, айқын интоксикация, дизуриялық бұзылыстар жэне ауырсыну синдромдары кезінде. Экстрактивті заттары аз болатын диета тағайындалады, тітркендіруші әсер беретін (бұрыш, сарымсақ, қаныққан сорпа, тұздалғвн тағамдар, кофе жэне т.б.). Диурезді форсирлеу мақсатымен рационға диуретикалық қасиеттері бар жемістер жэне көконістер енгізеді (қарбыздар, қияр).

Жедел пиелонефритпен ауыратын барлық науқастарға антибиотиктерді тағайындайды. Аурудың ауыр ағымында терапияны антибактериалды препараттарды паретеральды енгізудем бастайды.

«Қорғалған» пенициллиндер [амоксициллин + клавулон қышқылы (мысалы, амоксиклав, аугментин)].

II ұрпақтың цефалозпориндері (цефурокцимжэне т.б.).

III ұрпақтың цефалозпориндері (цефотаксил жэне т.б.)-
Аминогликозидтер (амикацин жэые т.б.)-

Препараттарды парентереальды енгізеді. Антибиотиктер курсынан кейін (7-14 куннен) уросептиктерді тағайындайды. Нитрофурандар тобынан фуразидин (фурагин) 5 -8 мг/тэулігіне мөлшерде қолданады. Сонымен қатар налидикс қышықылын қолдамады (мысалы, невиграмон, 60 мг/кг/тэулігіне), оксолин қышкылын (мысалы, грамурин, 20-30 мг/кг/тәулігіне), пипемидид қышқылын (15 мг/кг/тәулігіне), нитроксалин (мысалы, 5 -НОК, 8-10 мг/кг/тэулігіне).

Жедел пиелонефрит кезіндегі емнің ұзақтығы 1-3 айға дейінсозылады-зәрдің толық санациясына дейін. Антибактериальды терапиядан кейін антисептикалық, регенераторлы және зәрайдау қасиеттері бар шөптерді тағайындауға болады. Сілтіліминералды сулар көрсетілген (Смирнов, Ессентуки 20 және т.б)

 

11.Балалардағы туа және жүре пайда болған бүйрек аурулары.Полиурия синдромымен жүретін тубулопатиялар.Остеопатиялық мешелге ұқсас тубулопатиялар.Бүйрек дисплазиясы,кисталы аурулар.Тұқым қуалайтын нефрит.Туа пайда болған нефротикалық синдром.Клиникасы.Диагнозы аяқталуы .Емі..

 

Созылмалы пиелонефрит - тіннің және бүйрек өзекшелерінің өршитін қабьтнуы, бүйректің түбектері мен астаушаларында деструктивті өзгерістер жэне бүйректің семуін туғызады. Аура үзақ латентті немесе рецедивті ағыммен сипатталады.

Созылмалы пиелонефрит эдетте жедел процесстің нэтижесі ретінде дамиды. Жедел пиелонефриттің созылмальт пиелонефритке өтуіне уростазга экелетін факторлар себеп болады (бүйрек паренхимасының дисплазиясы), цистит, вульвовагинит, бала организмінің өзгерген реактивтілігі жэне жедел лиелонефриттің адекватты емес емі.

К л и и ика л ы қ к ө р і н і с і:

Климикалық көрінісі жедел пиелонефритке қарағанда, онша айқын көрінбейді. Этиологияға және патологиялық процесске байланысты: 1 ретті, 2 ретті жэве ағымының ерекшеліктеріне байланысты (манифестті (реіцидивтермен) немесе латентті).

Созылмалы пиелонефриттің манифессті рецидивтермен ағымы кезінде қайталанатын өршу кезеңдері үзақ немесе ұзақ емес симптомсыз кезеңдермен кезектеседі. Рецидив кезіыде аурудың симптомдарына қалтырау, тоңу, іштегі ауырсыну (жиі белде), дизурия, перифериялық қандағы қабьтму өзгерістері, зәрдегі өзгерістер, бактериурия жагады. Кейбір балаларда тез шаршағыштық, бас ауру, тері жамылғысының және көрінетін кілегейлі қабықтардың бозаруы, астенизация байқалады. Бүл кезеңде зэрдегі өзгерістер онша байқалмайды, түнбада лейкоциттердің мөлшері азаяды, бактериурия болмайды. Созылмалы гтиелонефриттің латентті ағымы кезінде клішикалық белгілер болмайды, бірақ-та зэрдегі . озгерістерді анықтайды (лейкоцитурия, бактериурия).


Диагностикасы:

Созылмалы пиелонефриттің диагностикасы оның латентті ағымы кезінде қиынға түседі. Зәрдегі өзгерістердің аз болуына байланысты, пішіндік элемеиттерді санаудың сандық әдістерін қолдана отырып, анализдерді кайталау керек. (Коковский- Адисс, Нечипоренко сынамасы)

- Экскреторлы урография көмегімен . бүйректердің өлшемдерін, контурларын, орналасуын және қозғалғыштығын, түбекше - астаушалы жүйесінің жағдайын, несепағардың, қуықтың жағдайын анықтауға болады.

- Микуионды цисто - уретаграфия қуықтың формасын

және үлкендігін, несепағардың ағдайын дивертикулдардың жэне тастардың бар жоқтығын анықтауға көмектеседі.

- Цистоскопия кезінде қуықтың шырытшты қабатының өзгерісін, оның даму ақауларын, орналасуын анықтауға болады.

- Радиоизотопты нефрография изотоп эксрециясының жэне

секрециясының біржақты бүзылуын, бүйректің плазма ағысының төмендеуін анқытауға мүмкіндік береді.

- Динамикалык невросцинтиграфия' бүйрек паренхимасыны





©2015 www.megapredmet.ru Все права принадлежат авторам размещенных материалов.