ПОЗНАВАТЕЛЬНОЕ

Оси и плоскости тела человека - Тело человека состоит из определенных топографических частей и участков, в которых расположены органы, мышцы, сосуды, нервы и т.д.

Отёска стен и прирубка косяков - Когда на доме не достаёт окон и дверей, красивое высокое крыльцо ещё только в воображении, приходится подниматься с улицы в дом по трапу.

Дифференциальные уравнения второго порядка (модель рынка с прогнозируемыми ценами) - В простых моделях рынка спрос и предложение обычно полагают зависящими только от текущей цены на товар.

ТЕСТЫ ПО СОЦИАЛЬНОЙ ГЕРОНТОЛОГИИ

!Адамның қартаю түріне жатпайды:

* Хронологиялық

* Физиологиялық

* Психологиялық

* Әлеуметтік

*+ Зейнеткерлік

!Қандай негізгі факторлар денсаулық пен ұзақ өмір сүруді бейімдейді?
*+ Генетикалық фактор, қоршаған орта, , өмір сүру салты
* Туған күні, отбасының болуы
* Жарықтың әсері, ауа- райының әсері
* Әлеуметтік – экономикалық жағдай

* Отбасындағы қарым- қатынас

!Қарттық жастағы адамдарға медициналық және әлеуметтік қызметпен қамтамасыз ету жолдары?

*+ қарт адамға медициналық көмекті ұйымдастыру
* Медициналық қызметтің автономдылығы
* Әлеуметтік қызметті қаржыландыруды жақсарту
* ерікті (волонтер) орталықтарды құру
* Ардагерлік ұйымдарды жетілдіру

!Әлеуметтік қызметтің қағыдаларына жатпайды:

* Қол жетімділік

* еріктілік

*+экономикалық

* Құпиялылық

* Профилактикалық дайындылық

!Адам ағзасының қартаюының негізгі механизмі :
* Жүрек қан тамыр жүйесі
* Тыныс алу жүйесі
* Эндокриндік жүйе
*+Ағзағадағы зат алмасу тұрақтылығының молекулалық деңгейде өзгеруі
* Орталық жүйке жүйесі

!Жоғарғы жүйке жүйесінің маңызды жастық өзгерістері:
* Негізгі жүйкелік процесстердің тепе-теңдігінің жоғарылауы
*+Жүйкелік процесстердің қозғалмалылығының, күшінің төмендеуі
* Эмоционалды шаршағыштық

* жадының сақталуы қалыпты
* Бағытталған өтістің күшеюі

!Қартаю қарқыны байлынысты емес:

* қарт адамдардың өмір сүру салты

* отбасы жағдайы мен өмір сүру деңгейі

*+медициналық қызмет инфрақұрылымдары

* әлеуметтік факторлар

* психологиялық факторлар

!Әлеуметтік геронсология мәселелеріне жатпайды:

*+жас- ассоциациялық аурулрдың бірлесуі (семиотика)

* Мамандығына байласысты ерте қастаюдың себептері

* Қарттарға медико- социалды қызмет құрылымын ұйымдастыру

* Қартаюшы адамдардың қоғамдағы жағдайы мен орны

* Қартаюшы адамдарға бағытталған әлеуметтің палитика

!Қартаюдың экзогенді факторына жатады:

* Стресс және улану

* Құнарсыз тамақтану

* гиподинамия

* инфекции

*+генетика

!ХОСПИС жұмысына кірмейді:

* аурудуың терминальды сатысындағы науқастарға медициналық қызмет көрсету

* аурудуың терминальды сатысында симптоматикалық ем жүргізу

* Ауыр ағымды науқастарға жансыздандыру дәрілерін қолдану

*+ауыр жағдайдағы науқастардың туыстарына материалдық көмек көрсету

* Ауыр жағдайдағы науқастардың туыстарына науқас күтімі жайлы түсіндірме беру

!Қартаю кезіндегі биологиялық жасты бағалау критерилері:

*+ мүшелер мен жүйелер қызметінің бұзылысы

* Диастолалық АҚ деңгейі

* Еңбекке қабілеттілік

* Өмір салты мен тамақтану

* Отбасы жағдайы мен өмір сүру деңгейі

!«жас тұрғындар» терминіне анықтама:

* төменгі туу көрсеткіші, жоғары өлім көрсеткіші, өмір сүру ұзақтығының жоғары аудан

*+ жоғары туу көрсеткіші, жоғары бала өлімі, жоғары табиғи өсімді және орташа өмір сүру жасы төмен аудан

* жоғары туу көрсеткіші , жоғарғы жалпы өлім, табиғи өсудің төменгі қарқынды ауданы

* жоғары туу көрсеткіші , балалар өлімі төмен деңгейлі, өмір сүру ұзақтығы жоғары аудан

* жоғары туу көрсеткіші ,жалпы өлім көрсеткіші төмен, орташа өмір сүру ұзақтығы жоғары аудан

!Пневмониямен ауыратын егде жастағы және қарт адамдарды тереңдетіп зерттегенде асқынулар жиі кездеседі:

* Анемия
* Амилоидоз
*+Нефрит
* Гипотиреоз
* Қантсыз диабет

!60-69 жастағы адамдарда ми қан айналымының ауыспалы бұзылуының себебі:
* Гипертониялық ауру
* Симптоматикалық гипертензии
* Бас миы қан тамырларының атеросклерозы
*+ Бас миы қан тамырларының атеросклерозы мен гипертониялық аурулардың қосарлануы
*Гипертензиялық кризис

!Қарт және егде жастағы адамдар

* Геронтология
*+Гериатрия
* Герогигиена
* Герофармакология

* Паллиативті медицина

!Егде және қарт адамдарда аурушаңдық көрсеткішін зерттегенде ең жиі кездеседі:
* ревматикалық полиартрит
* гепатит
*+омыртқа остеохондрозы

* полиомиелит

* инфаркт

!Биологиялық жас - -ол:

* Өмір сүрген жасы;

*+ағзаның қартаю дәрежесі (степень износа);

* көру өткірлігі

* бұлшық ет күші;

* пульсттік толқынның таралу жылдамдығы

!Әлеуметтік геронтологияныі мақсатына жатпайды:

* Қартаюдың биологиялық, социологгиялық және психологиялық негіздерін зерттеу

* Халықтың қартаюын демографиялық процесс есебінде зерттеу

* Қарттардың биологиялық, әлеуметтік және психологиялық мәселелерін зерттеу

* Қарттардың зейнеткерлік кезеңге әлеуметтік бейімделу

*+ қарттарда жастық –ассоциациялық аурулардың қосарлануы

!Ишемиялық инсульттің даму кезіндегі қолданылатын бірінші кезектегі емдеу шаралары:
* Жүрек жұмысын арттыратын шаралар
* Седативті препараттардың қолдануы
* Антикоагулянттардың қолдануы
* Артериальды қысымды қалпына келтіру
*+ми ісінуін төмендету

!Қарт адамдарға физикалық жүктеменің қай түрі ұсынылады:
* Орта арақашықтыққа жүгіру
* Кіші арақашықтыққа жүгіру
* Үлкен арақашықтыққа жүгіру
*+белгілі арақашықтыққа жүріс
* Фитнеспен айналысу

!Қарт жастағы адамадрдың дұрыс тамақтану принциптері
*+ калорийді шектеу, теңгерміділкті сақтау
* белогы жоғары тағамды қолдану
* қөмірсу мен сүт тағамдарын қолдану
* сұйық тағамды көбірек қабылдау

* тамақаты дайындауда арнайы технологиягың жоқтығы

!Қарт адмадардың денсаулық жағдайы мен көмекке мұқтаждылығын бағалауда негізгі аспектілер:
*+Ауру саны мен ауырлығы, өз мұқтаждығын өзі атқару
* қарт адамдардың мүгедектігі мен өлім көрсеткіші
* қан айналым жұһүйесі мен тірек қимыл жүйесінің аурлары
* қарт адмдардың денсаулығы мен жалғыздығына шағымдануы
* Анамнез, балалардың боуы

!Жас-ассоцияциялық ауруларға жатады:

* жүректің ревматикалық ауруы

* ревматоидты полиартрит

* Вегенер ауруы

*+Альцгеймер ауруы

* Крон ауруы

!Халықтың арасындағы “қарт тұрғындар” терминімен берілетін халықтың үлес саны:

* 5%

* 6%

*+7%

* 8%

* 9%

!Хоспистің негізгі мақсаты:

* гериатриялық науқастарға емдеу-диагостикалық көмек көрсету

*+ аурудың терминальді сатысындағы науқастарға сиптоматикалық көмек көрсету

* Қарт жастағы жалғыз басты адамдарға емдік көмек көрсету

* Қарт жастағы адамдарға емдік-әлуметтік көмек көрсету

* Қарт жастағы жалғыз басты адамдарға емдік-әлуметтік көмек көрсету

!ДДҰ бойынша , «егде жас» топтарына жатады:

* 60-64 жас

* 65-69 жас

* 70-74 жас

*+75-89 жас

*90-100 жас

!Адамның өмір сүру ұзақтығы байланысты емес:

* Өмір сүру салты

* экология

* генетика

* медициналық қызмет көрсету дәрежесі

*+кәсіби дәрежеснің өсуі

!Қазіргі кезде Казахстан мен дүние жүзінде демографиялық жағдай қандай?
*+Қартаюдың дәрежесі мен қарқыны жоғары
* Қартаюдың дәрежесі мен қарқыны төмендейді
* Қартаюдың дәрежесі мен қарқыны өзгермейді
* Қартаюдың дәрежесі мен қарқыны түрлі бағытта өзгереді
* Әйел мен ер адамдар санының бірдей жоғарылауы

!Қарт адмадардың денсаулық жағдайы мен көмекке мұқтаждылығын бағалауда негізгі аспектілер:
*+Ауру саны мен ауырлығы, өз мұқтаждығын өзі атқару
* қарт адамдардың мүгедектігі мен өлім көрсеткіші
* қан айналым жүйесі, жүйке жүйесі,асқазан-ішек жүйесі және тірек қимыл жүйесінің аурлары

* қарт адмдардың денсаулығы мен жалғыздығына шағымдануы

*Анамнез, балалардың боуы

!Гериатриялық фармакотерапияның негізгі құрылымдық принциптері:
* Медикаменттер санының артуы

*Препараттарды парентеральды енгіздің артықшылығы
* Медикаментозды емнен бас тарту

* Фитотерапия мен өз бетінше емделу
*+Полипрагмазияны шектеу, дәрілердің мөлшері мен қабылдау ұзақтығын төмендету, медикаменттердің енгізу жолын ұқыптылықпен таңдау және геропротекторларды қолдану

Қарт жастағы адамадрдың дұрыс тамақтану принциптері
*+калорийді шектеу, профилактикалық бағытта алмастырылмайтын фактор бойынша теңгерміділкті сақтау, сілтілік бағытта геропротекторлар мен сүт – өсімдік тағамдарын қолдану
* белогы жоғары тағамды қолдану
* қөмірсу мен сүт тағамдарын қолдану
* сұйық тағамды көбірек қабылдау
* тамақаты дайындауда арнайы технологиягың жоқтығы

!Қарт жастағы адамдар анамнезінде қан тамыр жүйесінің аурулары ішінде артериальді гипертензияның қай формасы жиі кездеседі?

*+Систоликалық
* Диастолалық

* Систоло-диастолалық
* Рено-васкулярлы
* Рено-паренхиматозды

!Гипертониялық аурумен ауыратын көптеген қарт жастағы науқастар гипертонияны төмендетуде қажет етеді:
* Тек өмір салтын өзгертуді қажет етеді
* өмір салтын өзгерту мен фармакологиялық монотерапияны қажет етеді
*+өмір салтын өзгерту мен комбинирленген фармакологиялық терапияны қажет етеді
* Тек тұзды шектеуді қажет етеді
* фармакологиялық монотерапияны қажет етеді

!Қарт жастағы адамдардың денсаулығын зерттей отырып, ЖИА әйел адамдарға қарағанда ерлерде ... кездеседі
* Бір уақытта
* 10 жылға кеш
*+10 жыл ерте
* 20 жылға ерте
* 20 жылға кеш

!Қарт жастағы адамдардың денсаулығын зерттей отырып, ЖИА-ға жиі әкелетін себептер:
* Подагра
* Бүйрек тас ауруы
*+Диабет, дислипидемия, артериальды гипертензия
* Ішімдікті шамалы қолдану

* Жиі ЖРА (ОРЗ)

!Қарт жаста жара ауруларының пайда болуында маңызды орын алады:
* генетикалық бейімділік
*+Асқазан қабырғасының микроциркуляциясының бұзылуы
* Асқазан сөлінің қышқылдығының жоғарылауы
* психоэмоционалды жүктеме

* төсектік режим

!Қарт және егде жастағы адамдардың зәр шығаруының кешеуілдеуі жиі байланысты:
* жедел гломерулонефритпен
* жедел пиелонефритпен

* жедел циститпен
*+қуық асты безі аденомасымен

* төсектік режиммен

!Егде және қарт жастағы адамдарда жиі кездесетін ауру:
* гемофилия
* Шенлейн-Генох ауруы
* темір тапшылықты анемия
*+Альцгеймер ауруы

* жедел бронхит

!Егде және қарт жастағы адамдарда қант диабеті байланысты:
* бактериальді инфекция
* психоэмоциональді жүктеме
* инсулиннің абсолютті дефициті
*+тіндердің инсулинге сезімталдығының төмендеуі

* экологиялық қолайсыздық

!Қант диабетінің қарттардағы және егде жастағы ағымын анықтайды
*+атеросклероз, семіздік
* пиелонефрит, цистит
* бронхит, пневмония
* гастрит, холецистит

* гипертониялық ауру

!калцийдің аз болуына байланысты сүйектердің сынғыштығының жоғарлаулымен көрінетін ауру
* артроз
* ревматоидты артрит
* остеохондроз
*+остеопороз

* Паркинсона ауруы

!Егде адамдарда созылмалы аурулар жиі өтеді

* жасырын

*+аз сиптомды;

* айқын симптомдармен;

* асқынусыз

*+асқынумен.

!ұзақ уақыт төсектік режимде жататын егде адамдарда кездесетін асқынуларды көрсет

* депрессия;

* пневмоторакс;

*+ентігу

* қызба;

*+пневмония.

!Гериатрия зерттейді:

* қартаюдың біріншілік механизімін анықтайды

* қартаю процесіндегі бейімделу механизімін анықтайды;

* геронтопсихологияны;

* қартаюдың биологиялық аспектілерін;

*+клиникалық ағымның және қарт, егде адамдардың әртүрлі ауруларының емін және профилактикасындаму ерекшелігін зерттейді.

!жас келген сайын мынандай аурулардың аурушаңдық көрсеткіші артады:

*+жүрек ишемиялық ауруы;

*+пневмония;

* созылмалы гастрит;

* анемия;

*+қант диабеті.

!Егде және қарт адамдарда жүректің астмалық ұстамасымен медициналық көмекке жүгіеу жиі тіркеледі:

* физикалық күшеме кезінде;

* тамақтан кейін ;

* тыныштық жағдайда;

*+түнде;

* тамаққа дейін.

!Табиғи қартаю сипатталады :

* жастық өзгерістердің ерте дамуымен ;

*+жастық қзгерістердің сатылы дамуымен;

* жастық өзгерістердің айқын көрініс беруімен;

* жедел аурулардың дамуымен;

*созылмау аурулардың дамуымен

!Өмірінің соңғы кезеңіндегі емделмейтін ауруы бар науқастарғакөмек көрсететін медицина саласы:

* гериатрия;

* геронтология;

*+паллиативті медицина;

* геронтофобия;

* терапия.

!Биологиялық жас тәуелді:

* тұқымқуалаушылық;

* қоршаған орта;

* өмір салты;

*+дұрысы A,B,C;

* тәуелді емес.

!Геронтология – бұл:

* адамның қартаю кезіндегі психологиялқ,психикалық өгерістерді зерттейтін социология бөлімі;

*+адамныі қартаю үрдісін зерттейтін биологиялық және медициналық бөлім

* егде жастағы адамдар тобының ауруларын зерттейтін клиникалық медицицналық бөлім;

* психология бөлімі

* патофизиология бөлімі.

* Медициналық қызметкер есте сақтау керек, ұзақ төсектік режим мынандай асқынуларға әкелмейтіндігін :

* гипостатиялық пневмония;

*+жедел бронхит;

* тромбоэмболиялық бұзылыстар;

* зәр шығару қиындауы;

* ойылулар.

!Адамның қартаюы мынаған әкелетін биоло5гилық үрдіс:

*+қызметтің адоптацияның төмендеуі

* қызметтің жоғарлауы

* ағзалардың атрофиялануы

* еңбекке жарамдылықтың жоғарлауы;

* адаптацияның жоғарлауы.

!қартаю қарқынының жылдымдауына әкеледі:

* бақытты неке;

*+ ауру

* қаржылық жағдайдың жақсаруы;

* өлшенген физиологиялық жүктемелер ;

* генетикалық сілтемелер.

!асқоруты жүйесінің қартаю пайда болады

* тәбеттің жоғарлауымен ;

* бауырлық ұстамалардың болуымен;

* дәмдік сезінулердің жоғарлауымен

*+дәмдік сезінулердің төмендеуімен

* ферменттік үрдістердің жоғарлауы .

!Қарт адамдар іш қатулар жиі мынамен байланысты

* сұйықты пайдалану

* гипердинамика;

* ішек перистальтикасының жоғарлауы;

*+ішек периталтикасының төмендеуі;

* сфинктердің спазмы

!зәр шығару жүйесінің қартаюы мынаған әкеледі:

*+кіш дәреттің көбеюі

* зәр шығарудың төмендеуі

* жедел қабыну ауруларының дамуы

* Альцгеймер ауруы;

* қозғалыс белсенділігінің төмендеуі

!Бұлшықет жүйесінінің қартаюы көрінеді:

* бойдың өсуі

*+бойдың төмендеуі;

* қозғалыс белсенділігінің жоғарлауы

*+подагра;

*+сынғыштыққа бейімділік.

!ОЖЖ қартаюы пайда болады:

* есте сақтаудың жақсаруы;

*+есте сақтаудың төмендеуі;

* менингиттің пайда болуы;

* оқуға қабілеттіліктің жоғарылауы;

* ұйқының жақсаруы.

!Қартаюды тездететін фактор:

* жалғыздық;

* қаржы жағдайының жақсы болуы;

*+депрессия;

* жұмысқа қанағаттануы;

* Эмоциясын көрсете білу.

!Егде және қарт жастағы науқастардың психологиялық ерекшеліктерін медициналық қызметкер ескеру қажет:

*+әңгімелесуде өткеніне көп көңіл аудару;

* адамдармен тіл табысуы жоғары;

* оқуға қабілеттіліктің жоғарылауы;

*+соңғы уақыттағы жағдайды есте сақтауы төмендеуі;

* өткен жылдағы жағдайды есте сақтауы төмендеуі.

!Емдеу-профилактикалық мекемелердегі егде және қарт жастағы науқастардың қайғылы жағдайының негізгі себебін медициналық қызметкер ескеру қажет:

*+тепе-теңдіктің бұзылуы;

* палаталар мен коридорлардың жақсы жарықтануы;

* жақындарының кездесуге келуі;

* қозғалыстың анық белсенділігі;

* қоғамдыө орныдарды арнайы сүйенетін жабдықтардың болуы.

!Қарт жастағы адамдардың физикалыұ мүмкіндігін бағалауда қолданады:

*+биожасын анықтау;

* тамақ істеуге қабілеттілігі;

* телебағдарламаларды қарау жиілігі;

* жақындарының телефон номерлерін білуі;

* дәрі қабылдау жиілігі.

!Қарт адамдардың жиі кездесетін физиологиялық мәселесі:

* мәселенің жоқтығы;

* ентігу;

* жақсы түс көру;

*+ұйқысыздық;

*+іш өтуі.

!Егде жастағы адамдардың жиі психологилық мәселесі:

* жақсы ұйқы;

* қарым-қатынастың жоғарлығы;

* тәуелсіз болу;

*+қимыл-қозғалыстың шектелуі;

*+сұраныс болмауы.

!Егде және қарт жастағы адамдардың диеталық тағамын ұйымдастыруда кальциі көп тағамдар ұйымдастырылады:

*+сүтті өнімдер және ірімшік;

* балық;

* жеміс-жидектер;

* көкөністер;

* етті тағамдар.

!Остеопороздың алдын-алуда қолданады:

* геропротекторлар;

* стероидты гормондар;

*+кальций препараттары;

* витаминдер;

* жоғарыфизическалық жүктеме.

!Қарт адамдарды профилактикалық қарау кезінде АҚҚ-ны мына қалыпта өлшейді:

*+отырған қалыпта;

* оң жағымен жатқанда;

* физикалық жүктемеден соң;

* кез-келген қалыпта;

* сол жағымен жатқанда.

!егде және қарт жастағы адамдардың медикаментозды терапияны қабылдаудың сапасы бағаланады, егер :

*+дәрілердің төмен дозасын тағайындау;

* жоғары дозасын тағайындау;

* дәрі тек парентеральды қабылданады;

* бірден барлық дәрі қабылданады;

+ тек пероральды қабылданады.

Қартаю туралы Халықаралық Мадридтік жоспар қай жылы қабылданды

* 2000 -2001 жж.

* 2002 ж.

* 2005 ж.

* 2010ж.

* 2011 ж.

!Халықаралық Мадридтік жоспар бойынша қартаю:

*+«жол картасы» мемлекеттің демографиялық қартаюының жоғарғы қарқыны

* егде жастағы адамның құқығы

* құрылымдық көмек бойынша мәлімет

* қысқы анықтама

* қаржы құжаттары

!«Демографиалық қартаю» дегеніміз:

*+тұрғындар арасындағы егде жастағы адамдардың көбеюі

*тұрғындар арасындағы егде жастағы адамдардың азаюы

* тұрғындар арасындағы балалар санының көбеюі

* тұрғындар арасындағы балалар санының азаюы

* тұрғындар арасында жұмысқа қабілетті адамдар санының көбеюі

!Тұрғындарға қарттық көмек:

* хосписы және үйге стационар

* санаторлық мекемелер

* жалпы жүйедегі үй, интарнат және аурухана

*+Қартайған және егде жастағыларға жүйелі түрде мамандандырылған әлеуметтік – медициналық стационарлық мекелер және емханалық көмек

* үйге көмек

!Казақстанда 2013-2014 жж. тұрғындар арасында орташа өмір сүру ұзақтығы:

* 68 жас

*+70 жас.

* 72 жас

* 74 жас

* 75 жас

!Казақстанда 2013-2014 жж. ерлердің орташа өмір сүру көрсеткіші:

*60 жас

*+64 жас.

* 65 жас

* 70 жас

* 75 жас

!Казақстанда 2013-2014 жж. әйелдер арасындағы орташа өмір сүру көрсеткіші:

* 68 жас

* 70 жас

* 72 жас

*+74 жас

* 75 жас

!Паллиативті көмектің терепиялық көмектен айырмашылығы:

*+симптоматикалық ем, топтық әрекет

* интенсивті ем

* медбике мен фармакологтың біріккен жұмысы

* психологиялық көмек

* стационарлық көмек

!Мемлекетіміздегі қартаюды қандай әрекет арқылы төмендетуге болады:

*+туу көрсеткішін жоғарлату, өлім көрсеткішін төмендету

* егде жастағы адамдар арасында өмір сүру ұзақтығын ұзартатын іс – шаралар өткізу

* туу көрсеткішін төмендету

* кең тараған ассорциалық ауралар(СПИД/ВИЧ, туберкулез) алдын- алуды бақылауды күшейту

* журек қан тамыр ауруларын төмендету

!Европалық мемелекетте зейнеткерлік жасы:

* 60 жас

* әйелдер – 60 лет, ерлер – 65 лет.

* әйелдер – 55 лет, ерлер – 60 лет

*+65 жас

* 70 жас

!Казақстанда 2013-2014 жж. тұрғындар арасында зейнеткерлікке шығу жасы:

* 60 жас

*+әйелдер -58 лет, ерлер – 63 года.

* әйелдер – 55 лет, ерлер – 60 лет

* 63 жас

* 65 жас

!Тұрғындар арасында қартаюға әсер ететін негізгі фактор:

*+тұрғындар арасында орташа өмір сүру ұзақтығын жоғарлату, негативті өзгерістер

* тұрғындар арасында орташа өмір сүру ұзақтығын төментету

* тұрғындар арсында ерлердің басым болуы

* тұрғындар арсында балалардың басым болуы

* жұмыс берушіліктің қысқаруы

!Герентологиядағы паллиативті көмек:

*+медициналық, әлеуметтік, психологиялық көмектен гөрі науқастарға рухани көмек көрсету

* стационарлық көмек

* үй жағдайындағы көмек

* әлеуметтік көмек

* медбикелік көмек

!ДДСҰ бойынша Денсаулық дегеніміз:

* Жүрек қан тамыр аурулары мен онкологиялық аурулардың болмауы

*+әлеуметтік, физикалық, рухани жағдайдын жақсы болуы

* созылмалы аурулардың болмауы

* физиологиялық норма

* қартаю қарқынын төмендету